Wspomnienia i refleksje przeciwlotnika

Dane taktyczno – techniczne PZR S-200WE ( SA-5 Gammon )

Początek prac nad przeciwlotniczym zestawem rakietowym dalekiego zasięgu S-200 zaczyna się 4 czerwca 1957 roku. Pierwszy doświadczalny start rakiety odbył się 27 lipca 1960 roku. Produkcję zestawu podjęły zakłady produkcyjnych ZSRR CzKW „Ałmaz” i MKW „Faken”. Głównym konstruktorem rakiety był P. Gruszin. W 1965 roku, zakłady produkcyjne w Leningradzie rozpoczęły seryjną produkcję rakiet. Zestaw 22 lutego 1967 roku został wprowadzony na uzbrojenie wojsk obrony powietrznej ZSRR pod nazwą S-200A kryptonim „Angara”. W wyniku modernizacji zestawu, 8 września 1969 roku wojska obrony powietrznej ZSRR przyjęły na uzbrojenie S-200W kryptonim „Wega”, a w 1974 roku rozpoczęto pracę nad zestawem S-200D kryptonim „Dubna”. Do końca lat siedemdziesiątych wprowadzono na uzbrojenie wojsk obrony powietrznej ZSRR blisko 2000 wyrzutni.

W 1980 roku, zaczęto produkować zestaw S-200 przeznaczony na eksport do krajów zrzeszonych w Układzie Warszawskim. Nazwano go S-200WE “Wega-E”. Od 1982 roku zestaw S-200 eksportowano do krajów nie będących członkami Układu Warszawskiego. Nazwano go S-200E “Wega-E”.

Rakieta 5W28E zestawu S-200WE jest dwustopniowa o normalnym schemacie aerodynamicznym z półaktywnym systemem naprowadzania na cel. Pierwszy stopień to 4 silniki startowe bocznie umieszczone na drugim stopniu rakiety. Drugi stopień rakiety zbudowany jest z sześciu przedziałów. W przedziałach znajdują się między innymi:

  • przedział nr 1: antena głowicy samonaprowadzania i dwie anteny radiozapalnika.
  • przedział nr 2: głowica samonaprowadzania, radiozapalnik i przetwornica napięcia;
  • przedział nr 3: ładunek bojowy, zbiornik paliwa dla pokładowego źródła zasilania;
  • przedział nr 4: zbiornik utleniacza silnika marszowego, zbiornik sprężonego powietrza i zbiornik paliwa silnika marszowego;
  • przedział nr 5: agregat pokładowego źródła zasilania, zbiornik utleniacza dla pokładowego źródła zasilania, turbopompa i agregaty silnika marszowego;
  • przedział nr 6: urządzenia sterowe autopilota i silnik marszowy.

Start rakiety dokonywany jest pod stałym kątem położenia (48 stopni) i według azymutu na którym znajduje się cel.


Podstawowe dane taktyczno-techniczne PZR S-200WE

ParametrWartośćJ.m.
PZR
Minimalna odległość niszczenia celu:17km
Maksymalna odległość niszczenia celu:255km
Minimalna wysokość niszczenia celu:300m
Maksymalna wysokość niszczenia celu:35 (40,8)km
Maksymalna prędkość niszczonego celu na kursie spotkaniowym:do 1200m/s
Maksymalna prędkość niszczonego celu na kursie oddalającym:do 300m/s
Minimalna prędkość radialna celu na kursie spotkaniowym:25m/s
Minimalna prędkość radialna celu na kursie oddalającym:– 150m/s
Ilość dywizjonów ogniowych:do 5szt.
Ilość rakiet w dywizjonie ogniowym:do 12szt.
Czas osiągnięcia gotowości do strzelania (gotowość nr 1) ze stanu dyżurowania z agregatów (z sieci przemysłowej):7 (5)min.
Rakieta 5W28
Długość rakiety:10764mm
Średnica rakiety (drugi stopień):752mm
Ciężar pierwszego stopnia rakiety (przyspieszacz):3100kG
Ciężar drugiego stopnia rakiety:3918kG
Ciężar startowy rakiety:7018kG
Ciężar ładunku bojowego:217kG
Pojemność zbiornika utleniacza:1085l
Pojemność zbiornika paliwa:720l

Podstawowe elementy PZR S-200WE

Stanowisko dowodzenia

  • stanowisko kierowania i rozdziału celów w kabinie K9M;
  • radiolokacyjne środki rozpoznania P-14 i PRW -17;
  • kabina sprzężenia 52Ł6E;
  • wieża kontrolna K7 do imitowania sygnału odbitego od celu (do kontroli funkcjonowania elementów PZR);
  • elektrownie polowe ESD-200 w kabinie K-20;
  • kabina rozdzielcza K-21.

Dywizjon ogniowy w składzie:

Bateria radiotechniczna:

  • stacja radiolokacyjna podświetlania celów powietrznych w składzie:
    • kolumna antenowa K1W (pluton 2);
    • kabina aparaturowa K2W (pluton 1);
    • kabina przekształcania napięcia zasilania K22 (pluton 1);

Bateria startowa w składzie:

  • kabina przygotowania startu K3W (pluton kierowania startem);
  • sześć wyrzutni rakiet 5P72W z rakietami 5W28 (1 pluton startowy na trzy wyrzutnie);
  • maszyn załadowczych 5Ju24ME po dwie na każdą wyrzutnie;
  • samochód transportowo załadowczy 5T82M1E

Dywizjon techniczny w składzie:

  • stanowisko dowodzenia i magazyn części zamiennych (budynek 95 / stanowisko 18);

Pluton ARSKP (kontroli rakiet).

  • stanowisko kontroli rakiet (budynek 63 / stanowisko 3) z automatyczną stacją kontrolno-pomiarową (ARSKP) 5K43E w składzie:
    • naczepa z aparaturą kontrolną – AM-43 + ciągnik URAL-375A;
    • elektrownia EM-43;
    • samochód z wyposażeniem wspomagającym WM-43.
    • i oprzyrządowaniem technologicznym do montażu skrzydeł i sterów.

Pluton montażu.

  • magazyn przechowywania rakiet w opakowaniach fabrycznych (budynek 55 / stanowisko 1);
  • magazyn przechowywania silników startowych (stanowisko 16);
  • magazyn przechowywania ładunków bojowych (stanowisko 12);
  • stanowisko montażu ładunku bojowego i silników startowych z oprzyrządowaniem technologicznym (budynek 70 / stanowisko 4);
  • stanowisko przeładunku rakiet na samochody transportowo-załadowcze za pomocą dźwigu (stanowisko 4b);
  • samochód transportowo-załadowczy 5T82M1E;
  • przyczepa transportowa 5T53ME;
  • samochód samozaładowczy 5912.
  • magazyn gotowych rakiet (budynek 61-12A / stanowisko 3);
  • samochody transportowo-załadowcze 5T82M1E;

Pluton dystrybucji

  • stanowisko napełniania rakiety paliwem z oprzyrządowaniem technologicznym (stanowisko nr 8):
    • dystrybutor paliwa 5Ł23AE;
    • cysterna paliwa ZAK44CE;
    • magazyn paliwa 65-2.
  • stanowisko napełniania rakiety utleniaczem z oprzyrządowaniem technologicznym (stanowisko nr 9):
    • dystrybutor utleniacza 5Ł62AE;
    • cysterna utleniacza PPCK-10-255W;
    • magazyn utleniacza 67-2A.
  • stanowisko napełniania zbiornika rakiety sprężonym powietrzem z oprzyrządowaniem technologicznym (dystrybutory, sprężarki) (stanowisko nr 10):
    • stacja sprężarkowa UKS-400W;
    • dystrybutor powietrza 5Ł9A.
  • stanowiska 20 i 21 do neutralizacji rakiet po zlaniu rakietowych materiałów napędowych:
    • samochód neutralizujący 8T311;
    • podgrzewacz powietrza 8G27K;
    • wózek do neutralizacji rakiet 5S64.

Pluton transportowy

  • garaże (budynki 84 i 111 / stanowisko 17).
    • ciągniki siodłowe KRAZ-255;
    • dźwigi samochodowe DS-0254T i DS-0184T.

Przedstawione na ilustracji nr 11 zdjęcie lotnicze stanowisk bojowych PZR S-200WE, według informacji uzyskanych w dniu 10 listopada 2004 od Pana Krzysztofa Popławskiego, przedstawia ugrupowanie PZR S-200WE w byłej Czechosłowacji koło miejscowości Dobris (Dobřiŝ) położonej na południowy zachód od Pragi. Stanowisko RSWP (P-14 i PRW-17) jest w nietypowym miejscu jak na tego typu ugrupowania. Dotyczy to także obiektów dywizjonu technicznego. Projektantom zależało widocznie na skomasowaniu obiektów na jak najmniejszej powierzchni. Zdjęcie daje jednak wyobrażenie o nakładzie prac budowlanych niezbędnych dla funkcjonowania PZR S-200WE w zestawie trzech dywizjonów ogniowych.


1 Od 1991 zmiana nazwy na 78 pułk rakietowy OP.

Bibliografia:

  • Zbigniew Olszański “Wojska Rakietowe Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej” – Poznań 1995
  • Michał Pierwow “Przeciwlotnicze uzbrojenie rakietowe OP Kraju” -” AwiaRus-21″ – Moskwa

Fotografie ilustrujące “Wspomnienia …” pochodzą ze zbiorów prywatnych i stron internetowych. Nie jestem w stanie określić ich autorów. W przypadku pozyskania informacji o autorach, z przyjemnością umieszczę ich nazwiska w podpisach zdjęć lub na życzenie autora zdjęcia, usunę z publikacji.

Przewijanie do góry