płk rez. mgr inż. Zbigniew Przęzak
Braniewo, 11 luty 2012 r.
Ostatnia aktualizacja danych: 31.08.2021 r.

73. dywizjon rakietowy Obrony Powietrznej
m. Oświęcim (Bujaków)

( Jednostka Wojskowa 2273 )

SPIS TREŚCI

1. Historia 73. dywizjonu rakietowego Obrony Powietrznej.

Herb - gmina Porąbka Herb - Oświęcim W 1978 r., na podstawie zarządzenia szefa Sztabu Generalnego WP nr 021/Org. z dnia 30 marca 1978 r., 1. Dywizja Artylerii OPK wzmacnia swoje możliwości bojowe formując cztery nowe dywizjony S–125 Newa, w tym 73. dr OP m. Oświęcim.

Pierwszym dowódcą dywizjonu został mjr Roman Sobik. Miejsce dyslokacji: sztab i koszary m. Oświęcim, strefa ogniowa m. Bujaków.

Dywizjon otrzymał w 1978 roku, przeciwlotniczy zestaw rakietowy S-125 Newa (wyrzutnie dwubelkowe) z dywizji warszawskiej.

Miejsce 73. do OPK m. Bujaków w ugrupowaniu bojowym 13 DA OPK.
Miejsce 73. dr OP m. Oświęcim (Bujaków) w ugrupowaniu bojowym 13 DA OPK - rok 1978.
SD i SNR: 50°10’47.69”N 18°49’38.19”E

Pierwsze strzelania bojowe, na poligonie w Aszułuku w byłym ZSRR, dywizjon odbył 9 czerwca 1981 roku, dowódca mjr Roman Sobik, ocena 4,82. Kolejne strzelania bojowe dywizjon odbył w roku:

1988 - Aszułuk, dowódca mjr Jan Kanarek, ocena 4,65;
1993 - Ustka - Karat’93, dowódca ppłk Jan Kanarek, ocena 5,00;
1996 - Ustka, dowódca ppłk Jan Kanarek, ocena 4,81;
2000 - Ustka, dowódca ppłk Jan Kanarek, ocena 5,00;
2010 - Ustka, dowódca ppłk Mieczysław Jeweczko.

W system dyżurów bojowych Wojsk OPK dywizjon została włączona, w 1981 roku.

24 czerwca 1988 roku dywizja zostaje przeformowana, od tego dnia, dywizjon podlega dowódcy 1. Brygady Artylerii OPK m. Bytom ( w 1991 r. zmieniono kolejny raz nazwę brygady na 1. Brygadę Rakietowa OP).

W 1993 roku, po strzelaniach bojowych, dywizjon otrzymał od dowódcy 3. KOP gen. bryg. pil. Kazimierza Dzioka, tytuł i puchar Przodującego Dywizjonu Rakietowego.

W latach 1999 i 2000, dywizjon zdobywa pierwsze miejsce we współzawodnictwie na szczeblu brygady i zostaje wyróżniony przez dowódcę 3. KOP.

Dla upamiętnienia daty sformowania 73. dr OP w Oświęcimiu, Minister Obrony Narodowej decyzją nr 239/MON z dnia 25.05.2007 r., ustanowił doroczne Święto 73. dr OP w Oświęcimiu w dniu 9 czerwca (dzień pierwszego strzelania bojowego w 1981 r.).

Decyzją nr 128/MON z dnia 10.04.2006 r., Minister Obrony Narodowej wprowadził do użytku odznakę pamiątkową i oznakę rozpoznawczą 73. dr OP.

W maju 2010 roku, na terenie Centralnego Poligonu Lotniczego w Nadarzycach, odbył się trzeci turnus zgrupowania dywizjonów. Celem zgrupowania było doskonalenie umiejętności Zespołu Dowodzenia SD Brygady i obsług bojowych dywizjonów w organizacji wykrywania i zwalczania celów niskolecących. W zgrupowaniu brały udział: 14., 73. i 75. dr OP. Celem zgrupowania było także przygotowanie dywizjonów brygady do strzelań bojowych na poligonie w Ustce w ramach ćwiczenia “Pustułka’2010”.

1 lipca 2011 r. w Sali Tradycji 1. BR OP, dowódca 73. dr OP por. Krzysztof Sudia złożył dowódcy 1. BR OP gen. bryg. Andrzejowi ŁOSIŃSKIEMU swój ostatni meldunek o rozformowaniu, z dniem 30.06.2011 r., 73. dywizjonu rakietowego OP.

30 czerwca 2011 - 73. dr OP.
30 czerwca 2011. Odsłonięcie tablicy pamiątkowej z okazji rozformowania 72 i 73 dr OP. Foto z archiwum ppłk. Mariana Kościuka.

Zgodnie z postanowieniami ujętymi w “Planie zamierzeń organizacyjnych i dyslokacyjnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej na 2010 r. oraz głównych kierunkach zmian organizacyjnych na 2011 r.”, dywizjony 1. ŚBR OP zostały przeznaczony do rozformowania. Zgodnie z decyzją ministra obrony narodowej nr Z-37/Org./P1 z dnia 27 maja 2010 r. w sprawie zmian organizacyjnych w Siłach Powietrznych, na bazie części środków etatowych rozformowanych dywizjonów, w tym i 73. dr OP, z dniem 01 lipca 2011 r. sformowane zostały 34. dr OP m. Bytom i 35. dr OP m. Skwierzyna.

Dowódcy dywizjonu:

– ppłk Roman Sobik od 1978 do 1984;

– ppłk Marian Szczecina od 1984 do 1986;

– ppłk Ryszard Kostarek od 1986 do 1987;

– ppłk Jan Kanarek od 1987 do 2003;

– p.o. ppłk Roman Janiszewski od 2003 do 2004;

– ppłk Mieczysław Jeweczko od 2004 do 2011;

– p.o. por. Krzysztof Sudia od 2011 do 30.06.2011;

[ Do spisu treści ]

2. Dokumenty i fotografie.

Jak wyglądają obiekty byłego dywizjonu ? Zdjęcia przedstawiają stan obecny, wykonane zostały w ciągu ostatnich czterech lat. Dawne tereny SO dywizjonu to dzisiaj Śląski Ogród Botaniczny. Zdjęcia udostępnił Roman Janiszewski.

Śląski Ogród Botaniczny, dawniej brama wjazdowa na SO.