Wspomnienia i refleksje przeciwlotnika 1964 – 1998 Wojska Rakietowe i Artylerii Wojsk OPK (WLOP)

Witajcie na stronie WRiA.PL!

Od autora:

Zasadniczy okres restrukturyzacji Sił Zbrojnych RP jest już za nami. W jej ramach wiele jednostek wojskowych zostało rozformowanych. Służyłem między innymi w 38. dywizjonie rakietowym OP w Stargardzie Szczecińskim, 37. dywizjonie rakietowym OP w Nowogardzie, 78. pułku rakietowym OP w Mrzeżynie, Centrum Szkolenia Specjalistów Wojsk Rakietowych w Bemowie Piskim oraz w Oddziale Wojsk Rakietowych i Artylerii 2. Korpusu Obrony Powietrznej.

Tych jednostek już nie ma. 37. dr OP i 38. dr OP podlegały Dowódcy 26. Brygady Rakietowej OP, której również już nie ma. W wielu publikacjach można odnaleźć informacje o tych jednostkach. Są to jednak informacje oficjalne i suche.

Pragnę w formie “Wspomnień i refleksji przeciwlotnika” pokazać, jak wyglądała droga do służby i sama służba w jednostkach Wojsk Rakietowych OPK (WLOP). Wspomnienia zawierają moje subiektywne oceny występujących w nich wydarzeń.

Czas zaciera daty i fakty. Dlatego serdecznie zapraszam uczestników opisywanych wydarzeń do współpracy nad korektą podawanych informacji, przesyłania materiałów i zdjęć. Postaram się je publikować na niniejszej witrynie internetowej (adres e-mail).

Serdecznie pragnę podziękować za pomoc przy odtwarzaniu historii:

  • CSS WR: płk rez. Jan Kosztowniak, płk rez. Zdzisław Tołłoczko, ppłk rez. Ryszard Widzicki i mł. chor. sztab. rez. Dariusz Kołtek.
  • 1. ŚBR OP: st. chor. sztab. rez. Tadeusz Kędzierski.
  • 3. WBR OP: ppłk w st. sp. Ryszard Marek Sienkiewicz i Przemysław Boguszewski.
  • 4. GBR OP: ppłk w st. sp. Ryszard Marek Sienkiewicz i st. chor. rez. Włodzimierz Steinka.
  • 26. BR OP: płk w st. spocz. Mieczysław Wasąg, ppłk rez. Krzysztof Fojut, ppłk rez. Grzegorz Walczak, st. chor. sztab. Henryk Krajnik i bomb. Adam Bieńkiewicz.
  • 28. dr OP, 42. dr OP, 78. pr OP i WSO OPL: kpt. Sławomir Kargul.
  • 37. dr OP: ppłk rez. Edward Kornicki i mjr rez. Zbigniew Żołna.
  • 38. dr OP: ppłk rez. Władysław Trzeciak, ppłk rez. Czesław Szlagowski i ppłk Witold Łaszuk.
  • 39. dr OP: ppłk rez. Aleksander Blejsz i kpr. rez. Janusz Chojnowski.
  • 78. pr OP: gen. bryg. Marian Dering, ppłk Czesław Hrut, mjr rez. Zbigniew Żołna i st. chor. sztab. Andrzej Konarski.

Z poważaniem, płk w st. spocz. Zbigniew Przęzak

Archiwum wiadomości

Archiwum z roku: [2019] [2018] [2017] [2016] [2015] [2014] [2013] [2012] [2011] [2010] [2009] [2008] [2007] [2006]

Wiadomości bieżące

06.08.2023 r. – płk dypl. w st. spocz. Jan Wnuczek odszedł na wieczną wartę.

21 lipca 2023 r. odszedł na wieczną wartę płk dypl. w st. spocz. Jan WNUCZEK. Zasadniczą służbę wojskową rozpoczął w 1960 r. w 18. Samodzielnym Batalionie Radiotechnicznym w Poznaniu. W trakcie służby został skierowany do Podoficerskiej Szkoły Radiotechnicznej w Jeleniej Górze, a następnie rozpoczął studia w Oficerskiej Szkole Radiotechnicznej.

Po ukończeniu OSR w 1963 r. został skierowany do 23. dywizjonu ogniowego w Sobieszewie na stanowisko technika stacji naprowadzania rakiet. W 1965 r. został skierowany do Centrum Szkolenia Specjalistów Wojsk Rakietowych OPK w Bemowie Piskim, gdzie pełnił funkcję st. technika stacji naprowadzania rakiet, a następnie dowódcy szkolnego zestawu rakietowego średniego zasięgu. W latach 1973-1976 studiował w Akademii Sztabu Generalnego, a następnie pełnił funkcję starszego wykładowcy taktyki w CSSWR w Bemowie Piskim.

W 1983 r. na własna prośbę został przeniesiony do Studium Wojskowego Akademii Rolniczej w Lublinie, gdzie pełnił funkcję kierownika Cyklu, a następnie zastępcy kierownika Studium. W 1989 r. został skierowany do Studium Wojskowego UMCS w Lublinie na stanowisko kierownika Studium, gdzie pełnił służbę do 1991 r. W latach 1991-1996 pełnił służbę w WSzW w Lublinie, skąd odszedł do rezerwy.

Uroczystości pogrzebowe odbyły się 25.07.2023 r. na Cmentarzu Komunalnym w Lublinie przy Drodze Męczenników Majdanka.

Cześć Jego Pamięci.

06.08.2023 r. – gen. bryg. Franciszek Żygis odszedł na wieczną wartę.

9 lipca 2023 r., w wieku 81 lat, odszedł na wieczną wartę gen. bryg. Franciszek ŻYGIS, absolwent Oficerskiej Szkoły Radiotechnicznej, Akademii Sztabu Generalnego i Podyplomowego Studium Operacyjno-Strategicznego.

Po promocji na ppor. WP, w 1963 r., służył w 22. do OPK w Helu na stanowisku d-cy plutonu WCZ i d-cy baterii radiotechnicznej. W 1969 r. objął stanowisko szefa sztabu w 40. do OPK w Kołczewie, a następnie:

  • Szef sztabu 79. spar w Poznaniu,
  • dowódca 79. spar OK w Poznaniu,
  • dowódca 4. BAR OPK im. Obrońców Wybrzeża w Gdyni,
  • dowódca 3. Łużyckiej Dywizji Artylerii OPK w Warszawie,
  • Szef Wojsk Rakietowych i Artylerii Wojsk Obrony Powietrznej Kraju,
  • Szef Wojsk Rakietowych i Artylerii / Szef Wojsk Obrony Przeciwlotniczej – zastępca dowódcy Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej,
  • Asystent Dowódcy Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej.

Przeniesiony w stan spoczynku w maju 2002.

Uroczystości pogrzebowe odbyły się 14 lipca 2023 r. (piątek) o godz. 10.00 w Katedrze Polowej Wojska Polskiego w Warszawie, a następnie na Cmentarzu Powązkowskim (dawny wojskowy).

Cześć Jego Pamięci.

10.11.2022 r. – płk w st. spocz. Jan Niewiński odszedł na wieczną wartę.

7 listopada 2022 r., w wieku 74 lat, odszedł na wieczną wartę płk w st. spocz. Jan NIEWIŃSKI.

Był Szefem Wydziału Eksploatacji Oddziału WRiA 2.KOP i Szefem Oddziału Szkolenia Szefostwa WLOP.

Uroczystości pogrzebowe rozpoczną się 12 listopada 2022 r. (sobota) o godz. 12.15 na Cmentarzu Komunalnym przy ul. Wiślanej w Bydgoszczy.

Cześć Jego Pamięci.

30.03.2022 – Zmiana dowodzenia w 33. dr OP.

21 marca 2022 r., w warunkach poligonowych, w obecności Dowódcy 3. BR OP płk. Sławomira KOJŁO, odbyło się przekazanie obowiązków dowódcy dywizjonu. Obowiązki przekazywał cz.p.o. mjr Marek JANCZAK, a przyjmował mjr Robert CZARNY.

Z dniem przyjęcia obowiązków mjr Robert CZARNY został mianowany na stopień podpułkownika.

33 dr OP m. Gdynia.

26.03.2022 Samoczynna armata przeciwlotnicza 57 mm wz.1950 (S-60).

Autor artykułu, ppłk w st. spocz. mgr inż. Adam Wyderko.

57 mm samoczynna armata przeciwlotnicza S-60 jest armatą małego kalibru przeznaczoną do zwalczania celów powietrznych w odległości do 6000 m przy współpracy z przyrządem PUAZO (ros. Pribor Uprawlenija Artilleriskim Zienitnym Ogniom) i w odległości do 5500 m (armaty wczesnych serii produkcyjnych w odległości do 4800 m) przy wykorzystaniu samoczynnego celownika przeciwlotniczego AZP-57 (ros. Awtomaticzeskij Zienitnyj Priceł). S-60 jest pierwszą radziecką małokalibrową armatą przeciwlotniczą artylerii lądowej wyposażoną w napęd nadążny, służący do zdalnego jej naprowadzania w dwóch płaszczyznach. Pierwsze serie armat posiadały napęd ASP57 lub DON-60, kolejne – napęd nadążny ESP-57 (ros. Elektriczeskij Slediaszczij Priwod). Budowa armaty pozwala wykorzystywać ją także do strzelania do celów naziemnych: siły żywej, punktów ogniowych, czołgów, transporterów opancerzonych, samochodów, itp. obiektów.

14.03.2022 – płk w st. spocz. Włodzimierz Pluta, odszedł na wieczną wartę.

13 marca 2022 r. odszedł na wieczną wartę płk w st. spocz. Włodzimierz Pluta.

Były dowódca 79. samodzielnego pułku rakietowego OP w Poznaniu (1985-1992).

Cześć Jego Pamięci.

14.03.2022 – płk w st. spocz. Włodzimierz Krakówka, odszedł na wieczną wartę.

3 marca 2022 r. odszedł na wieczną wartę płk w st. spocz. Włodzimierz Krakówka.

W 1965 r. ukończył Oficerską Szkołę Wojsk Obrony Przeciwlotniczej w Koszalinie i rozpoczął służbę w 24. doar OPK (JW 1101, Kartuzy) jako dowódca plutonu, a następnie dowódca baterii startowej.

Od 7 października 1975 r. do 4 grudnia 1978 r. pełnił obowiązki szefa sztabu w 21. doar OPK (JW 1050, Puck).

5 grudnia 1978 r. mianowany dowódcą 21. doar OPK, obowiązki te pełnił do 1988 roku, a następnie do 2002 r. służył w 1. BA OPK jako zastępca dowódcy brygady do spraw liniowych.

Cześć Jego Pamięci.

02.03.2022 – Koszary przy ul. 11 Listopada w Warszawie.

Autor artykułu, płk w st. spocz. mgr inż. Piotr Kowaluk.

Koszary, po oddaniu ich do użytku, stały się miejscem dyslokacji 2. Orenburskiego Pułku Kozaków. Pułk ten, wraz z 13. Narewskim Pułkiem Huzarów (stacjonującym w Siedlcach), tworzył 2. Brygadę Kawalerii (miejsce stacjonowania dowództwa – Warszawa), a Brygada wchodziła w skład 13 Dywizji Kawalerii. Pułk kozaków stacjonował tu do wybuchu I wojny światowej. Niechlubnym akcentem pobytu pułku w Warszawie był udział w tłumieniu niepodległościowych i patriotycznych wystąpień mieszkańców miasta.

22.02.2022 – Radiolokacyjna stacja artyleryjska SON-9.

Autor artykułu, ppłk w st. spocz. mgr inż. Adam Wyderko.

Stacja SON-9 była przeznaczona do wykrywania celów powietrznych w odległości nie mniejszej niż 50 km i do dokładnego określania bieżących współrzędnych jednego z nich. Stacja umożliwiała poszukiwanie i wykrywanie celów przy automatycznym przeszukiwaniu okrężnym lub sektorowym oraz przy pracy ręcznej. Niezależnie od widoczności i stanu pogody stacja umożliwiała wykrywanie i dokładne określenie współrzędnych celu w odległości dostatecznej do otwarcia skutecznego ognia.

28.12.2021 – Zmiana dowodzenia w 3. WBR OP.

Minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak przekazał płk. Sławomirowi Kojło nominację (z dniem 3 stycznia 2022 roku) na dowódcę 3. Warszawskiej Brygady Rakietowej OP.

Płk Sławomir Kojło wcześniej sprawował funkcję szefa obrony przeciwlotniczej 11. Lubuskiej Dywizji Kawalerii Pancernej.

Z dniem 15 listopada 2021 r., gen. bryg. Kazimierz Dyński został wyznaczony na stanowisko szefa Zarządu Obrony Powietrznej i Przeciwrakietowej – zastępcę inspektora Rodzajów Wojsk DGRSZ.

  1. Warszawska Brygada Rakietowa OP.

06.12.2021 – PZR – S–25 Berkut (SA–1 Guild).

Aktualizacja notatki p.t. System obrony przeciwlotniczej Moskwy – PZR S-25 (SA-1 Guild). Dodano szkice i zdjęcia schronów na pozycjach startowych i czasy dopuszczalnych okresów eksploatacji rakiet.

9 sierpnia 1950 roku zostało podpisane Postanowieniem Rady Ministrów ZSRR, nakazujące budowę pierwszego w ZSRR przeciwlotniczego systemu rakietowego. Zadanie główne systemu – obrona stolicy państwa – Moskwy.

06.10.2020 – Zmiana dowodzenia w 33. dr OP.

2 października 2020 r., w obecności gen. bryg. Kazimierza Dyńskiego, nastąpiła zmiana dowodzenia w 33. dr OP.

Obowiązki dowódcy 33. dr OP przejął ppłk Paweł Barchan.

Ppłk Arkadiusz Grzegorowski przejął obowiązki dowódcy 37. dr OP.

Ppłk Krzysztof Łuczak, dowódca 36. dr OP, 30.10.2020 r. zakończył służbę w SZ RP.

33 dr OP m. Gdynia.

23.08.2020 – Zmiana dowodzenia w 33. dr OP.

21 sierpnia 2020 r., w obecności gen. bryg. Kazimierza Dyńskiego, nastąpiła zmiana dowodzenia w 33. dr OP.

Obowiązki dowódcy dywizjonu przejął mjr Arkadiusz Grzegorowski, dotychczasowy zastępca-szef sztabu dywizjonu.

33 dr OP m. Gdynia.

04.08.2020 – Przyrząd kierowania ogniem artylerii plot PUAZO-6.

Autor artykułu, ppłk w st. spocz. mgr inż. Adam Wyderko.

Przyrząd PUAZO-6-12 był jednym z podstawowych elementów bateryjnego zestawu przeciwlotniczego, który ponadto tworzyły: cztery, sześć lub osiem 85 mm armat 52-K lub KS-12 (strzelających pociskami O-365 z zapalnikiem czasowym T-5), stacja radiolokacyjna SON-9/-9A z elektrownią polową APG-15, centralna skrzynka rozdzielcza, kable oraz środki ciągu. Komplet przyrządu składał się z: analogowego przelicznika balistycznego, dalmierza, podwozia, przetwornicy umieszczonej na podwoziu, dwóch baterii akumulatorów, dwóch elektrowni polowych PZS-3 oraz kabli. Trzymetrowy optyczny dalmierz stereoskopowy D-49 służył do określenia współrzędnych celu powietrznego. Dalmierz był rozmieszczony bezpośrednio na przeliczniku. PUAZO-6-12 był przyrządem typu zamkniętego, zabezpieczonym przed przenikaniem do wnętrza pyłu i deszczu.

07.07.2020 – Zmiana dowodzenia w 3. WBR OP.

1 lipca 2020 roku, zgodnie z Decyzją Ministra Obrony Narodowej, nastąpiło przekazanie sztandaru i obowiązków dowódcy 3. Warszawskiej Brygady Rakietowej Obrony Powietrznej. Z brygadą, po pięciu latach dowodzenia, pożegnał się gen. bryg. Andrzej Dąbrowski.

Obowiązki dowódcy objął płk Kazimierz Dyński – szef Zarządu Operacyjnego – Zastępca Szefa Sztabu DG RSZ.

  1. Warszawska Brygada Rakietowa OP.

19.04.2020 – Armata przeciwlotnicza kalibru 100 mm wz. 1947.

Autor artykułu, ppłk w st. spocz. mgr inż. Adam Wyderko.

W 1944 r. w Głównym Zarządzie Artylerii (ros. GAU – Gławnoje Artillerijskoje Uprawlenije) Armii Czerwonej określono dalsze kierunki rozwoju uzbrojenia artylerii przeciwlotniczej. Za konieczne uznano opracowanie, w najbliższych latach, między innymi nowych armat przeciwlotniczych o kalibrze 57, 100 i 130 mm. Prace nad takimi modelami uzbrojenia rozpoczęto jeszcze w trakcie wojny, ale dopiero po jej zakończeniu działania te nabrały tempa. Projektowaniem nowej armaty przeciwlotniczej o kalibrze 100 mm zajęło się Biuro Konstrukcyjne Fabryki nr 8 im. M. I. Kalinina w Swierdłowsku.

02.02.2020 – Nowy dowódca 36. dr OP m. Mrzeżyno – mjr Krzysztof Łuczak.

31 stycznia 2020 r., w obecności ppłk. Antoniego Sidoruka z 3. Warszawskiej Brygady Rakietowej OP, ppłk Paweł Grabowiec, dotychczasowy dowódca 36. dr OP, przekazał obowiązki swojemu następcy mjr. Krzysztofowi Łuczakowi.

Mjr Krzysztof Łuczak jest absolwentem Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Obrony Przeciwlotniczej w Koszalinie. Od 2015 roku pełnił obowiązki dowódcy zespołu ogniowego w 33. dr OP w Gdyni.

Przewijanie do góry