Home - strona główna WRiA.PL – “Wspomnienia ...”. Świdwin, 09 czerwca 2013 r.
Ostatnia aktualizacja danych: 09.06.2013 r.
 
 
 
 

kpt. rez. Sławomir Kargul


60 lat Garnizonu Świdwin


1953 - 2013


 
 
 

  Kpt. rez. Sławomir Kargul:  
kpt. Sławomir Kargul

Kpt. rez. Sławomir Kargul jest absolwentem Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk OPL – Koszalin (1982 – 1986 r.). W latach 1986 –1989 pełnił obowiązki dowódcy plutonu baterii startowej w 28 dr OP m. Trzcielin, w latach 1989 – 1990 pełnił obowiązki starszego oficera operacyjno-szkoleniowego (pomocnik szefa sztabu) 28 dr OP. W latach 1990 – 1995 był dowódcą plutonu łączności (szef łączności) 42 dr OP m. Ustronie Morskie. W latach 1995 – 2004 pełnił służbę jako oficer ochrony i maskowania, oficer sekcji planowania logistyki i szef sztabu dywizjonu dowodzenia w 78. pr OP m. Mrzeżyno.

Od 2004 r. do 2009 r. pełnił obowiązki dowódcy klucza technicznego w specjalności Płatowiec i Silnik samolotów Su-22 w 40. elt 1. BLT m. Świdwin. W latach 2009 – 2010 pełni obowiązki szefa techniki lotniczej w 40. elt 1. SLT m. Świdwin. Od VIII 2010 r. był oficerem sekcji planowania logistycznego dowództwa 1. Skrzydła Lotnictwa Taktycznego m. Świdwin. Od 31 października 2011 r. w rezerwie.
 


40 Pułk Lotnictwa Myśliwsko - Bombowego 1951-1999 3. Dywizja Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego 1982-1998 1. Brygada Lotnictwa Taktycznego 1999-2008 1. Skrzydło Lotnictwa Taktycznego 2009 21. Baza Lotnicza 1999-2010
21. Baza Lotnictwa Taktycznego 2010 7. Eskadra Lotnictwa Taktycznego 1999-2010 39. Eskadra Lotnictwa Taktycznego 2010-2003 40. Eskadra Lotnictwa Taktycznego 2000-2010

 
 
 

Od przeciwlotnika do lotnika.

Niniejsza strona internetowa jest witryną zawierającą informacje dotyczące historii jednostek, ludzi i sprzętu związanego z Wojskami Rakietowymi i Artylerii Wojsk Obrony Powietrznej Kraju. Chciałbym zrobić wyjątek i przedstawić historię garnizonu lotniczego który od 60 lat stoi na straży Granic Powietrznych Rzeczypospolitej Polskiej.

Garnizon jest lotniczy ale w jego jednostkach przez szereg lat służyło wielu oficerów, chorążych i podoficerów których korzenie wyrastały z jednostek przeciwlotniczych. W Świdwinie służyli (niektórzy służą nadal) tacy oficerowie jak Mirosław Sobucki, Sławomir Kolasiński, Piotr Biernacki, Krzysztof Łata, Paweł Krawczak, Mirosław Wiktorowicz, Bogdan Jakubowski, Piotr Sarapuk, Piotr Piotrzkowski, Mieczysław Róż, Waldemar Kiełbasa, Paweł Filiński, Maciej Wons, Rafał Ziomko, Jan Zelek, Piotr Jaszczak i wielu, wielu innych. Również autor tego opracowania. Zajmowali różne stanowiska, w sztabach jednostek garnizonu Świdwin, w służbach logistycznych i wyszkoleniowych, w jednostkach czysto lotniczych. Historia tego garnizonu to również ich historia.

Historia Garnizonu Świdwin

Herb m. Świdwin Początków historii Garnizonu Świdwin należy poszukiwać z chwilą sformowania 3. Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego (3. DLM) w Karłówce na Ukrainie na podstawie rozkazu organizacyjnego z 7 września 1944 roku, powołującego 1. Mieszany Korpus Lotniczy. 3. DLM zaczęto formować 20 września 1944 roku, z wykorzystaniem sił 10. Brygady Szkolno-Treningowej ze składu 2. Armii Lotniczej. Dywizja po osiągnięciu gotowości bojowej 20 stycznia 1945 roku została przebazowana do Polski.

Na przełomie marca i kwietnia 1945 roku wzięła ona udział w działaniach na kierunku berlińskim. Za wysiłek bojowy w operacji berlińskiej dywizji nadano wyróżniającą nazwę Brandenburska i uhonorowano ją Krzyżem Grunwaldu III klasy. Po zakończeniu działań bojowych 3. Dywizja powróciła do kraju. Najpierw dyslokowano ją na lotnisku w Kutnie, a następnie w Krakowie jako 1. Brandenburską Dywizję Lotnictwa Myśliwskiego. Na mocy rozkazu Naczelnego Dowódcy WP 16 października 1946 roku zostały rozformowane wszystkie sztaby lotniczych związków taktycznych, a pułki wchodzące w skład dywizji bezpośrednio podporządkowano Dowództwu Wojsk Lotniczych.

Na początku lat 50. XX wieku lotnictwo wykonywało zadania wynikające ze zmieniającej się sytuacji politycznej na świecie, zwłaszcza na Dalekim Wschodzie. Wojna koreańska, później wietnamska, a także wydarzenia w Stanach Zjednoczonych i Związku Radzieckim nie wróżyły światu rychłego pokoju i stabilizacji. Zadrażnione stosunki między mocarstwami oraz walka o strefy wpływów w różnych regionach globu ziemskiego istotnie wpłynęły na ogólne przygotowania wojskowe. Dotyczyło to również polskich Sił Zbrojnych, w tym lotnictwa.

Podstawą do opracowania rozkazu dotyczącego rozbudowy Sił Zbrojnych była dyrektywa ministra obrony narodowej Nr 00020 z 21 lutego 1951 roku. Na jej podstawie w Sztabie Generalnym WP opracowano rozkaz Nr 0096/Org. z 11 grudnia 1951 roku nakazujący dowódcy wojsk lotniczych sformować nowe związki taktyczne, samodzielne pułki i eskadry lotnicze, a także brygady lotniczo-techniczne oraz bataliony obsługi lotnisk. Wśród związków taktycznych, które miały zostać sformowane była 11. Dywizja Lotnictwa Myśliwskiego (11. DLM). Powstała ona w Świdwinie, a pierwszym jej dowódcą został oficer radziecki płk pil. Jan Czapliński. Później jednostką tą dowodzili: ppłk pil. Zbigniew Ulanowski, płk dypl. pil. Wiktor Iwoń i płk dypl. pil. Adam Bidziński. Z powodu trudności związanych z wykonaniem wytycznych zawartych w rozkazie 0096, w Sztabie Generalnym WP opracowano kolejny rozkaz - nr 0078/Org z 19 listopada 1952 roku - na podstawie którego 11. DLM bezpośrednio podporządkowano: 26. Pułk Lotnictwa Myśliwskiego (26. plm), wcześniej podległy 9. DLM oraz 40. Pułk Lotnictwa Myśliwskiego (40. plm), wcześniej podporządkowany 7. DLM. W związku z tym zmieniono dyslokację pułków - 26. plm w marcu 1953 roku przebazowano z Malborka do Zegrza Pomorskiego, a 40. plm w okresie styczeń - luty tego samego roku przeniesiono z Mierzęcic do Świdwina.


Struktura organizacyjna 11. Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego w latach 1952-1957.
Rys. 1 - Struktura organizacyjna 11. Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego w latach 1952-1957.

W Świdwinie ulokowano dowództwo i sztab 11. DLM, 40. plm, 76. Kompanię Łączności (76. kł), 47. Ruchome Warsztaty Lotnictwa, węzeł radiotechniczny, pluton fotograficzny oraz pluton wartowniczy. Aby zapewnić właściwe szkolenie pilotów w strzelaniu i bombardowaniu, na mocy zarządzenia szefa Sztabu Generalnego WP Nr 029/Org. z 15 stycznia 1953 roku sformowano przy 11. DLM Poligon Lotniczy nr 6 w Podborsku koło Białogardu.


Jednostki bezpośrednio podległe 11. Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego w latach 1952 - 1957.
Rys. 2 - Jednostki bezpośrednio podległe 11. Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego w latach 1952 - 1957.

W 1953 roku personel latający i techniczny 26. i 40. plm został przeszkolony na samolotach MiG-15, wprowadzonych do wyposażenia w miejsce samolotów Jak-23. Zarządzeniem szefa Sztabu Generalnego WP Nr 0304/Org. z 28 grudnia 1955 roku węzeł radiotechniczny w Świdwinie przeformowano na 19. Kompanię Radiotechniczną (19. krt). Rozkazem ministra obrony narodowej Nr 0054/Org. z 6 lipca 1957 roku 4. Pułk Lotnictwa Szturmowego został przemianowany na 4. Pułk Lotnictwa Myśliwskiego “Kraków” i przebazowany z Bydgoszczy do Goleniowa. Zmieniono nazwę, przeznaczenie i zadania pułku oraz jego podporządkowanie - wyłączono go ze struktur 8. Dywizji Lotnictwa Szturmowego (8. DLSz) i włączono do 11. DLM w Świdwinie. Jednocześnie ze składu 11. DLM wyłączono 26. plm z Zegrza Pomorskiego. W 1964 roku pierwszą część personelu latającego i technicznego przeszkolono na samolotach MiG-21. Ponieważ dywizja była jedną z pierwszych jednostek eksploatujących samoloty MiG-21, brała udział w prestiżowych pokazach i ćwiczeniach. Rozkazem ministra obrony narodowej Nr 07 z 4 maja 1967 roku 11. DLM przemianowano na 3. Brandenburską Dywizję Lotnictwa Myśliwskiego i przywrócono jej tradycje wojenne 3. DLM. Zmieniono także oznaczenie 4. Pułku Lotnictwa Myśliwskiego “Kraków” na 2. Pułk Lotnictwa Myśliwskiego “Kraków”.

Na mocy zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego WP Nr 0148/Org. z 18 listopada 1968 roku dywizyjną 76. Kompanię Łączności przeformowano na 86. Batalion Łączności (86. bł). Był on oddziałem gospodarczym dla: 3. BDLM, klucza lotniczego dowództwa 3. BDLM, 19. brt, 28. RWNS, 47. PWL, wydziału WSW 3. BDLM, poligonu lotniczego w Podborsku oraz Garnizonowej Administracji Mieszkaniowej w Świdwinie.


Struktura organizacyjna 3. Brandenburskiej Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego w latach 1957-1971.
Rys. 3 - Struktura organizacyjna 3. Brandenburskiej Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego w latach 1957-1971.


Jednostki bezpośrednio podległe 3. Brandenburskiej Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego w latach 1957-1971.
Rys. 4 - Jednostki bezpośrednio podległe 3. Brandenburskiej Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego w latach 1957-1971.

Zarządzeniem szefa Sztabu Generalnego nr 012 z 6 marca 1971 roku 3. Brandenburską Dywizję Lotnictwa Myśliwskiego przemianowano na 3. Brandenburską Dywizję Lotnictwa Szturmowo-Rozpoznawczego (3. BDLSzR). Podporządkowano jej 8. Pułk Lotnictwa Szturmowego (8. plsz) z Mirosławca oraz 32. Pułk Lotnictwa Rozpoznania Taktycznego i Artyleryjskiego (32. plrtia) z Sochaczewa. Ze składu dywizji wyłączono 2. Pułk Lotnictwa Myśliwskiego “Kraków” (2. plm), stacjonujący w Goleniowie. 40. Pułk Lotnictwa Myśliwskiego przemianowano na 40. Pułk Lotnictwa Szturmowego. Zmiana podległości pułków oznaczała zmianę zadań wykonywanych przez dywizję. Kolejnymi dowódcami dywizji byli: płk pil. Michał Polech, płk pil. Jerzy Radwański oraz płk pil. Józef Tenerowicz.


Struktura organizacyjna 3. Brandenburskiej Dywizji Lotnictwa Szturmowo-Rozpoznawczego w latach 1971-1982.
Rys. 5 - Struktura organizacyjna 3. Brandenburskiej Dywizji Lotnictwa Szturmowo-Rozpoznawczego w latach 1971-1982.


Jednostki bezpośrednio podległe 3. Brandenburskiej Dywizji Lotnictwa Szturmowo-Rozpoznawczego w latach 1971-1982.
Rys. 6 - Jednostki bezpośrednio podległe 3. Brandenburskiej Dywizji Lotnictwa Szturmowo-Rozpoznawczego w latach 1971-1982.

Na podstawie zarządzenia szefa sztabu Generalnego WP Nr 035/Org. z 8 października 1982 roku 3. BDLSzR przemianowano na 3. Brandenburską Dywizję Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego (3. BDLMB). Bezpośrednio podporządkowano jej 3. Pułk Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego (3. plmb) , stacjonujący w Bydgoszczy, wyposażony w samoloty Su-7. Z jej składu wyłączono 32. plrtia z Sochaczewa oraz 6 Poligon Lotniczy z Podborska. 8. i 40. Pułk Lotnictwa Szturmowego przemianowano na 8. i 40. Pułk Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego (plmb). Od 12 kwietnia 1985 roku obowiązki dowódcy 3. Brandenburskiej Dywizji Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego pełnił płk dypl. pil. Kazimierz Dziok.


Struktura organizacyjna 3. Brandenburskiej Dywizji Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego w latach 1982-1998.
Rys. 7 - Struktura organizacyjna 3. Brandenburskiej Dywizji Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego w latach 1982-1998.

W latach 1985-1988 na wyposażenia 8. i 40. plmb sukcesywnie wprowadzano samoloty Su-22. W sposób zasadniczy wpłynęło to na możliwości zastosowania bojowego i siłę uderzeniową dywizji oraz jej strukturę. Zmieniły się także zadania i system szkolenia. W maju 1991 roku obowiązki dowódcy 3. Brandenburskiej Dywizji Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego objął płk dypl. pil. Stanisław Targosz.


Jednostki bezpośrednio podległe 3. Brandenburskiej Dywizji Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego w latach 1982-1998.
Rys. 8 - Jednostki bezpośrednio podległe 3. Brandenburskiej Dywizji Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego w latach 1982-1998.

Decyzją ministra obrony narodowej Nr 1/MON z 12 września 1991 roku 3. Brandenburską Dywizję pozbawiono wyróżniającego tytułu “Brandenburska” i przemianowano na 3. Dywizję Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego (3. DLMB). Od listopada 1994 roku do 10 stycznia 1997 roku dowódcą 3. Dywizji i dowódcą Garnizonu Świdwin był gen. bryg. pil. Tadeusz Kuziora. Następnie obowiązki dowódcy 3. DLMB i dowódcy Garnizonu Świdwin pełnił płk dypl. inż. Henryk Czyżyk. Pełnił je do czasu rozwiązania 3. Dywizji Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego. Zarządzeniem szefa Sztabu Generalnego WP nr 017 z 6 marca 1998 roku rozformowano 3. DLMB i 86. bł. Uroczysta pożegnalna zbiórka dowództwa i sztabu oraz jednostek dywizji, z udziałem dowódcy WLOP gen. dyw. pil. Kazimierza Dzioka, byłych dowódców i żołnierzy dywizji, delegacji jednostek wojskowych, przedstawicieli samorządów i administracji lokalnej, przedstawicieli organizacji społecznych, emerytów, rencistów, byłych i obecnych pracowników dywizji odbyła się 1 czerwca 1998 roku. Pomimo oficjalnego zakończenia działalności 3. DLMB jej dowództwo i sztab nadal istniały - wykonywały zadania do czasu utworzenia 1. Brygady Lotnictwa Taktycznego (1. BLT) w listopadzie 1998 roku. Etaty 3. DLMB zostały natomiast zlikwidowane 31 grudnia 1998 roku. Piloci dywizji swój lotniczy kunszt zaprezentowali m.in. 15 lipca 1960 roku nad polami Grunwaldu podczas pokazów zorganizowanych z okazji 550. rocznicy zwycięskiej bitwy, oraz 22 lipca 1966 roku nad Warszawą z okazji 1000-lecia państwa polskiego. Ponadto wykonywali loty metodyczne z DOL, loty misyjne i kontrolne uderzenia na poligonach w Polsce i za granicą (m.in. na terenach dawnego ZSRR - w Pińsku na poligonie Polesskij).

Piloci dywizji wykonywali również zadania na poligonie w Drawsku - odpalali rakiety z głowicą laserową H-29Ł oraz telewizyjne (8. plmb) H-29T. Dywizja organizowała szkolenie załóg w strzelaniu KPR klasy powietrze-powietrze do niemanewrujących celów powietrznych typu CP-100 oraz zrzuty bomb CP-100 na poligonie w Ustce. Zabezpieczała pod względem teleinformatycznym i logistycznym loty szkoleniowe z DOL Kliniska całego lotnictwa Sił Zbrojnych RP, a także lotnictwa innych państw. Organizowała i zabezpieczała wizyty oraz szkolenia, w tym Centralny Kurs Metodyczno-Szkoleniowy dla kierowniczej kadry sił zbrojnych we wrześniu 1994 roku w 8. plmb w Mirosławcu.

Z inicjatywy dowódcy dywizji gen. bryg. pil. Tadeusza Kuziory, 28 sierpnia 1996 roku odsłonięto w Świdwinie na placu Lotników pamiątkową tablicę z napisem: “Ku chwale i pamięci tych, którzy zginęli śmiercią lotnika, strzegąc powietrznych granic RP”.

Dywizja bazowała na lotniskach w Świdwinie, Goleniowie, Zegrzu Pomorskim, Mirosławcu, Sochaczewie oraz Bydgoszczy. Wykorzystywała również lotniska zapasowe: w Płotach, Czaplinku (Broczynie), Olesznie, Sąpolnie koło Człuchowa, drogowe odcinki lotniskowe (DOL): w Kliniskach koło Szczecina, Nowych Laskach koło Mirosławca oraz Pobierowie, a także poligony lotnicze w Podborsku koło Białogardu i Solcu Kujawskim. Posiadała radiolokacyjne posterunki (RLP): w Sławce - 40. plmb, w Żeńsku - 8. plmb i Wojnowie - 3. plmb.

Dywizja była kuźnią kadr dla innych jednostek związków taktycznych oraz związków operacyjno taktycznych i rodzajów sił zbrojnych (RSZ). Z 3. Dywizji wyszło pięciu dowódców RSZ: gen. dyw. pil. Tytus Krawczyc, gen. dyw. pil. Kazimierz Dziok, gen. broni pil. Andrzej Dulęba, gen. broni pil. Stanisław Targosz oraz gen. broni pil. Andrzej Błasik.

W miejsce rozformowanej 3. Dywizji powstała 1. Brygada Lotnictwa Taktycznego (1. BLT). Zgodnie z rozkazem dowódcy WLOP Nr 5 z 18 marca 1998 roku powołano grupę organizacyjną, mającą sformować dowództwo i sztab brygady. Jej zadaniem było opracowanie niezbędnej dokumentacji planistyczno-organizacyjnej oraz przygotowanie nowych miejsc pracy dla dowództwa i sztabu brygady. W skład brygady weszły: 8. Pułk Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego (8. plmb) z Mirosławca i 40. Pułk Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego (40. plmb) ze Świdwina. Dowódcą brygady został ppłk dypl. pil. Paweł Jazienicki. W pierwszym roku funkcjonowania brygady doskonalono i zgrywano dowództwa, sztaby i wojska jej jednostek w zakresie dowódczo-sztabowym i taktycznym oraz gotowości bojowej i mobilizacyjnej.


Struktura organizacyjna 1. Brygady Lotnictwa Taktycznego  w latach 1998-1999.
Rys. 9 - Struktura organizacyjna 1. Brygady Lotnictwa Taktycznego w latach 1998-1999.

Pod koniec 1999 roku w Wojskach Lotniczych i Obrony Powietrznej przeprowadzono kolejną reorganizację. Objęła ona również 1. BLT. W miejsce rozformowanych pułków lotniczych sformowano: 8. Eskadrę Lotnictwa Taktycznego w Mirosławcu (8. elt), dwie eskadry lotnictwa taktycznego w Świdwinie - 39. i 40, oraz 11. Bazę Lotniczą (11. BLot, od 2002 roku - 21. BLot) w Świdwinie i 12. Bazę Lotniczą w Mirosławcu.

Kolejne zmiany organizacyjne w brygadzie przeprowadzono w grudniu 2000 roku - były one również związane z restrukturyzacją jednostek WLOP. Brygadzie podporządkowano 1. Eskadrę Lotnictwa Taktycznego (1. elt) z Mińska Mazowieckiego, 9. Eskadrę Lotnictwa Taktycznego z Zegrza Pomorskiego oraz 41. Eskadrę Lotnictwa Taktycznego z Malborka. Dwa lata później ponownie zmieniono strukturę brygady - rozformowano 9. eskadrę w Zegrzu Pomorskim oraz 39. eskadrę w Świdwinie. W tym składzie brygada, wyposażona w samoloty MiG-21, MiG-29 i Su-22, brała udział w wielu międzynarodowych ćwiczeniach. Doskonaliła się w działaniach lotniczych i stosowaniu procedur operacyjnych NATO. W listopadzie 2000 roku za uzyskanie najlepszych wyników w szkoleniu i działalności służbowej dowódca WLOP wyróżnił 1. Brygadę Lotnictwa Taktycznego dyplomem uznania.

Natomiast 11 marca 2002 roku dowódca brygady płk dypl. pil. Ryszard Hać, z zastępcą i szefem sztabu brygady, odebrał z rąk prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Aleksandra Kwaśniewskiego Znak Honorowy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Nadał go brygadzie minister obrony narodowej Jerzy Szmajdziński za osiągnięcia w wykonywaniu zadań służbowych w 2001 roku. Strukturalnie brygada była przygotowana do wykonywania zadań dowodzenia eskadrami lotnictwa taktycznego.


Struktura organizacyjna 1. Brygady Lotnictwa Taktycznego  w latach 2000-2003.
Rys. 10 - Struktura organizacyjna 1. Brygady Lotnictwa Taktycznego w latach 2000-2003.


Jednostki bezpośrednio podległe 1. Brygadzie Lotnictwa Taktycznego w latach 2000-2003.
Rys. 11 - Jednostki bezpośrednio podległe 1. Brygadzie Lotnictwa Taktycznego w latach 2000-2003.

1. Brygada Lotnictwa Taktycznego była związkiem taktycznym przeznaczonym do wykonywania takich zadań, jak: rozpoznanie, zwalczanie środków napadu powietrznego, wykonywanie uderzeń na obiekty naziemne (nawodne) przeciwnika oraz wsparcie działań innych rodzajów sił zbrojnych na polu walki. Do jej głównych zadań należało: utrzymywanie stałej gotowości bojowej i mobilizacyjnej, przygotowanie jednostek brygady do prowadzenia działań bojowych w wymiarze narodowym i sojuszniczym, obejmujących kolektywną obronę terytorium RP lub innej części obszaru traktatowego, pełnienie wydzielonymi siłami dyżurów bojowych w ramach Zintegrowanego Systemu Obrony Powietrznej NATO (NATINADS) oraz prowadzenie ciągłego szkolenia lotniczego, bojowego i specjalistycznego. W 2006 roku 1. Brygadzie Lotnictwa Taktycznego podporządkowano cztery bazy lotnicze oraz batalion usuwania zniszczeń lotniskowych.

W rozkazie dowódcy Sił Powietrznych Nr Pf-41 z 1 marca 2006 roku w sprawie zmian organizacyjnych w Siłach Powietrznych zobowiązano dowódcę 2. Korpusu Obrony Powietrznej do bezpośredniego podporządkowania dowódcy 1. BLT w terminie do 1 lipca 2006 roku baz lotniczych - 12, 21, 22 i 23, oraz 14. Batalionu Usuwania Zniszczeń Lotniskowych (14. buzl).

Z kolei dowódca 2. KOP w rozkazie Nr Z-18 z 8 marca 2006 roku w sprawie zmian organizacyjnych w 2 KOP nakazał w terminie od 1 kwietnia 2006 roku bezpośrednio podporządkować dowódcy 1. BLT cztery bazy lotnicze i 14. buzl. Jednocześnie 1. BLT bezpośrednio podporządkowano dowódcy Sił Powietrznych. Na podstawie tych rozkazów zapoczątkowano następne zmiany organizacyjno-etatowe w strukturze dowództwa 1. BLT. W pionie logistyki utworzono sekcję HNS oraz sekcje transportu i ruchu wojsk. Po przejęciu baz lotniczych zmieniono zadania i przeznaczenie 1. Brygady - do zakresu jej odpowiedzialności włączono zabezpieczenie logistyczne i ubezpieczenie szkolenia w podległych jednostkach. Dowództwo brygady jako organ wykonawczy zabezpieczało wykonanie decyzji dowódcy brygady dotyczących zadań dowodzenia pozaoperacyjnego w zakresie dowodzenia i zarządzania podległymi eskadrami w procesie ich wszechstronnego przygotowania do wykonywania zadań w czasie pokoju, zagrożenia bezpieczeństwa państwa i wojny.

Bazy lotnicze, będące oddziałami logistycznymi, są przeznaczone do zabezpieczenia szkolenia lotniczego oraz funkcjonowania eskadr lotnictwa taktycznego bazujących na lotnisku, w tym przyjęcia statków powietrznych innych rodzajów lotnictwa. Zapewniają one także ochronę i przygotowanie do obrony rejonu lotniska oraz infrastruktury lotniskowej. Eskadry lotnictwa taktycznego są jednostkami bojowymi przeznaczonymi do zwalczania środków napadu powietrznego, wykonywania uderzeń na obiekty naziemne (nawodne), prowadzenia rozpoznania oraz wspierania działań wojsk innych rodzajów sił zbrojnych. 14. Batalion Usuwania Zniszczeń Lotniskowych stanowi jednostkę manewrową, przeznaczoną do naprawy uszkodzeń lotniskowych i wykonywania zadań rozpoznania zniszczeń elementów infrastruktury lotniskowej, odtwarzania podstawowego pasa ruchu dla samolotów na lotnisku, odbudowywania nawierzchni oraz elementów infrastruktury lotniskowej, a także remontowania lotnisk w ramach przedsięwzięć szkoleniowo-produkcyjnych. W styczniu 2008 roku zgodnie z decyzją dowódcy Sił Powietrznych 1. Brygadzie Lotnictwa Taktycznego podporządkowano 7. Eskadrę Lotnictwa Taktycznego. Strukturalnie w skład 1. BLT do 31 grudnia 2008 roku wchodziło 11 jednostek, w tym: dowództwo brygady, pięć eskadr lotnictwa taktycznego (dwie przeznaczone do działań defensywnych - 1 i 41, oraz trzy do działań ofensywnych - 7, 8, 40). Cztery bazy lotnicze, przeznaczone do zabezpieczenia szkolenia lotniczego eskadr oraz odtwarzania gotowości bojowej statków powietrznych innych rodzajów wojsk (12. BLot w Mirosławcu, 21. BLot w Świdwinie, 22. BLot w Malborku i 23. Blot w Mińsku Mazowieckim), oraz 14. Batalion Usuwania Zniszczeń Lotniskowych (14.buzl w Elblągu), przeznaczony do odbudowania zniszczonych lotnisk.


Struktura organizacyjna 1. Brygady Lotnictwa Taktycznego  w 2008 roku.
Rys. 12 - Struktura organizacyjna 1. Brygady Lotnictwa Taktycznego w 2008 roku.

1. Brygada Lotnictwa Taktycznego każdego roku uczestniczyła w ćwiczeniach narodowych i międzynarodowych oraz w ćwiczeniach z udziałem innych rodzajów sił zbrojnych i wojsk. Brała udział m.in. w ćwiczeniach z lotnictwem sił powietrznych Francji, Wielkiej Brytanii, Niemiec, Stanów Zjednoczonych i Norwegii, a także w ćwiczeniach międzynarodowych: “Nato Air Meet”, “Clean Hunter”, “Chopin”, “Strong Resolve”, “Northern Cloud”, “Newfip”, “Elite”, “Bold Avenger” oraz ćwiczeniach narodowych: “Anakonda”, “Renegade” i “Orzeł”. Cykliczne uczestniczyła w treningach w ramach systemu NATINADS pk. “Fruit Fly”. Wykonywanie zadań wspólnie z pilotami NATO było dla żołnierzy 1. Brygady codziennością. Najważniejszym sprawdzianem sprawności brygady było jednak zorganizowanie PKW “Orlik 1” i “Orlik 2”. Nieba nad Litwą, Łotwą i Estonią strzegli lotnicy najpierw z 1. elt, a potem z 41. elt, wykonujący loty na samolotach MiG-29.

W minionym dziesięcioleciu brygadą dowodzili: płk dypl. pil. Paweł Jazienicki, gen. bryg. pil. Ryszard Hać, gen dyw. pil. Sławomir Dygnatowski, gen. dyw. pil. Andrzej Andrzejewski oraz gen. bryg. pil. Stefan Rutkowski. Nie sposób nie wspomnieć żołnierzy, którzy 23 stycznia 2009 roku zginęli tragicznie w katastrofie samolotu CASA 295. Większość ofiar to kierownicza kadra 1. BLT z ówczesnym dowódcą brygady generałem Andrzejem Andrzejewskim.


Jednostki bezpośrednio podległe 1. Brygadzie Lotnictwa Taktycznego w 2008 roku.
Rys. 13 - Jednostki bezpośrednio podległe 1. Brygadzie Lotnictwa Taktycznego w 2008 roku.

Zgodnie z rozkazem dowódcy Sił Powietrznych Nr Pf-198 z 26 sierpnia 2008 roku w sprawie zmian organizacyjnych w Siłach Powietrznych od 1 stycznia tego roku zamiast 1. Brygady Lotnictwa Taktycznego funkcjonuje 1. Skrzydło Lotnictwa Taktycznego. Na podstawie tego samego rozkazu zmieniono również nazwę 14. Batalionu Usuwania Zniszczeń Lotniskowych na 14. Batalion Remontu Lotnisk. Dowódcą 1. Skrzydła Lotnictwa Taktycznego został gen. bryg. pil. Stefan Rutkowski. Nie zmieniły się przeznaczenie, skład i zadania dowództwa skrzydła oraz podległych mu jednostek. Przeorganizowano jedynie strukturę dowództwa 1. SLT. Zlikwidowano pion logistyki, z szefem logistyki, a utworzono dwa wydziały w pionie szkolenia - wydział szkolenia lotniczego i wydział techniki lotniczej, oraz dwa wydziały w sztabie - wydział operacyjny i wydział planowania logistycznego. Ponadto bezpośrednio podporządkowano dowódcy skrzydła wydział ruchu lotniczego. 1. Skrzydło Lotnictwa Taktycznego jest związkiem taktycznym Sił Powietrznych, przeznaczonym do działań ofensywnych i defensywnych w ramach komponentu powietrznego Sił Powietrznych, w operacji połączonej i operacjach Sił Powietrznych. Wykonuje wybrane zadania rozpoznania oraz wsparcia lotniczego na korzyść Wojsk Lądowych i Marynarki Wojennej. Obecnie 1. SLT dysponuje największą siłą bojową w wojskach lotniczych, a 1. i 41. elt nieprzerwanie strzegą powietrznych granic Polski. Minister obrony narodowej decyzją Nr 86/ MON z 16 marca tego roku zezwolił 1. Skrzydłu Lotnictwa Taktycznego na używanie sztandaru 1. Brygady Lotnictwa Taktycznego i ustanowił 30 września dniem święta 1. Skrzydła Lotnictwa Taktycznego. W 2010 roku jeszcze raz doszło do reorganizacji jednostek 1. SLT. Zlikwidowano eskadry lotnictwa taktycznego a ich personel lotniczy , techniczny i sztabowy przeniesiono do struktur baz lotniczych.

Rozformowano 12. Bazę Lotniczą a w jej miejsce powołano 12. Komendę Lotniska. Rozformowano również 14. Batalio Remontu Lotnisk. Bazy Lotnicze zmieniły nazwę na Bazy Lotnictwa Taktycznego.


Struktura organizacyjna 1. Skrzydła Lotnictwa Taktycznego  od 2010 roku.
Rys. 14 - Struktura organizacyjna 1. Skrzydła Lotnictwa Taktycznego od 2010 roku.


Jednostki bezpośrednio podległe 1. Skrzydłu Lotnictwa Taktycznego w 2010 roku.
Rys. 15 - Jednostki bezpośrednio podległe 1. Skrzydłu Lotnictwa Taktycznego w 2010 roku.

Ale historia garnizonu to nie tylko numery jednostek wojskowych, daty ich formowania i likwidacji, ale przede wszystkim to ludzie którzy tworzyli i tworzą tę historię. To setki oficerów, chorążych, podoficerów, żołnierzy służby zasadniczej i pracowników cywilnych wojska którym było dane służyć i pracować w Świdwinie. To również historia ich rodzin.

To dziesiątki zdarzeń i historii które przeszły do legendy garnizonu. Takich chociażby jak rozmowa Dowódcy Brygady z pilotem na jednych z międzynarodowych ćwiczeń: “ - Panie kapitanie Maniewski, Wojtek, zgodnie z założeniami to nie my mamy być myśliwymi, to na nas mają polować. Jak tak dalej pójdzie to nabawisz swoimi umiejętnościami naszych zachodnich sojuszników kompleksów”. To jedno zdanie daje obraz stopnia wyszkolenia polskich pilotów wojskowych, którzy latając na sprzęcie lotniczym wykonanym w starszej i mniej zaawansowanej technologii potrafili pokazać swój kunszt.

To lądowanie samolotu Su-22 na ćwiczeniach we Francji z uszkodzonym silnikiem po zderzeniu z ptakami na widok którego piloci francuscy patrzyli z niedowierzaniem, wyrażając opinię, że gdyby zdarzyło się to ich “Jaguarowi” to pilot bez zastanowienia podjąłby decyzję o katapultowaniu.

To perfekcyjne lądowanie pilotów 3. Dywizji Lotnictwa Myśliwsko-Bombowego mjr Leszczyńskiego i kpt. Dzika w Mirosławcu bez podwozia głównego, gdzie samolot po niewielkich naprawach, jak to mówili technicy eskadry polegających “na kilku puknięciach młotkiem i zużyciu puszki farby” powrócił do linii.

Takich historii są dziesiątki. Są również historie tragiczne, jak chociażby katastrofa samolotu C-295M “CASA” w Mirosławcu.

Garnizon Świdwin to również tradycje całych pokoleń rodzin, których ojcowie a później synowie służyli w poszczególnych jednostkach garnizonu. Nie sposób nie wymienić tutaj tradycji takich rodzin żołnierzy zawodowych garnizonu jak: mjr Mańko i jego brat chor. Mańko, płk Brylski i jego syn mjr Roman Brylski, płk Siwiec i jego syn kpt. Adam Siwiec, bracia por. Jacek Stasiak i plut. Marcin Stasiak. Nie sposób wymienić wszystkich żołnierzy garnizonu, ale wszystkim należą się słowa uznania. Wszystkim żołnierzom, pracownikom cywilnym wojska garnizonu Świdwin chciałbym złożyć życzenia dalszych sukcesów w pracy zawodowej oraz spokoju i radości dla ich rodzin.

[ Do spisu treści ]

 

Opracowano na podstawie:

  • ppłk nawig. Robert Karasiewicz - “1. Skrzydło Lotnictwa Taktycznego”, Przegląd Sił Powietrznych 08/2009;
  • Piotr Drewniak - www.jednostki-wojskowe.pl

  Zobacz więcej:  

Kpt. Sławomir Kargul jest autorem cyklu artykułów opublikowanych na WRiA.PL i dotyczących “Wspomnień i refleksji przeciwlotnika”.

Są to wspomnienia z okresu służby w: