Przegląd Wojsk Lotniczych i WOPK nr 11/1985
Szkolenie i organizacja pracy Mjr mgr inż. ZBIGNIEW PRZĘZAK
Działanie grup dywersyjno-rozpoznawczych na pododziały rakietowe OPK
Do prowadzenia działań dywersyjno-rozpoznawczych, państwa NATO dysponują wojskami
specjalnego przeznaczenia. Podstawowym zadaniem tych wojsk jest
zdobywanie informacji o najważniejszych obiektach przeciwnika i ich
niszczenie, terror i sabotaż, organizowanie oddziałów
wrogiego podziemia oraz dławienie ruchów
narodowowyzwoleńczych i działalności partyzanckiej na tyłach wojsk
własnych *.
Uzbrojenie i wyposażenie
Podstawowe wyposażenie wojsk specjalnego
przeznaczenia sił lądowych państw NATO: broń indywidualna, broń
zespołowa (karabiny maszynowe, moździerze i działa bezodrzutowe),
noże, materiały wybuchowe (w tym pociski jądrowe i
zapalające), środki chemiczne i biologiczne, środki WRE,
przyrządy do orientacji, radiostacje KF i UKF, środki
transportu.
Wyposażenie
płetwonurków bojowych, w zależności od rodzaju
wykonywanego zadania: specjalne miny dywersyjne i ładunki
wybuchowe, broń strzelecka, noże, aparat tlenowy, kostium
gumowy, maska, płetwy, kamizelka ratunkowa,
głębokościomierz, zegarek podwodny, lampa, środki hydroakustyczne (o
zasięgu około 100—300 m), środki łączności podwodnej o zasięgu
do około 90 metrów, środki WRE.
Zadania specjalne i sposoby ich realizacji
Do wykonywania zadań specjalnych
pozyskiwani są ludzie o szczególnych cechach. Wiek
poborowych do grup specjalnego przeznaczenia nie przekracza 35 lat a
płetwonurków 25 lat. Częstokroć są to ludzie z „marginesu",
zdrajcy, kryminaliści i uciekinierzy z innych państw, ścigani
za przestępstwa polityczne i kryminalne, ludzie „gotowi
na wszystko", wychowani w duchu nienawiści do komunizmu i
gotowi do wykonania bezwzględnie każdego zadania. Są
szkoleni do działań w każdych złożonych warunkach i
niespodziewanych sytuacjach. Szkolenie trwa od 5 do 7 miesięcy
i obejmuje doskonalenie w posługiwaniu się bronią, nauczanie
minerstwa i niszczenia, obsługę środków łączności,
terenoznawstwo, przygotowanie spadochronowe, boks, karate,
zapoznanie z metodami działań rozpoznawczych i dywersyjnych,
zgrywanie pododdziałów w warunkach maksymalnie
zbliżonych do bojowych. Duży nacisk kładzie się na wyrobienie
wytrzymałości fizycznej przygotowujące do długiego przebywania
w wodzie, pod wodą, bez snu i jedzenia. Na przykład
płetwonurkowie są przygotowani do pokonywania odcinka 10
km w pełnym oporządzeniu z
wykorzystaniem płetw (1 km pod wodą) i 40 km z wykorzystaniem
środków przeprawowych.
Niektóre
jednostki przewidziane do działań tylko w konkretnych krajach,
w całości składają się z żołnierzy obcokrajowców, szkolonych
w języku kraju, w którym mają prowadzić dywersję.
Uniwersalność przygotowania działań specjalnych zilustruje skład osobowy
drużyny wojsk specjalnego przeznaczenia Stanów
Zjednoczonych. Drużyna składa się z dwóch oficerów,
dowódcy i jego zastępcy oraz 12 żołnierzy-specjalistów
wyszkolonych w takich specjalnościach, jak: działanie bojowe i rozpoznanie, minowanie i niszczenie, łączność
radiowa, zabezpieczenie materiałowo-techniczne oraz służba
medyczna. W razie potrzeby drużyna może być podzielona
na 2 sekcje po 7 żołnierzy, każda przygotowana do
prowadzenia samodzielnych zadań. Płetwonurkowie-dywersanci
mogą działać w grupach od 2 do 6 żołnierzy.
Działanie wojsk specjalnego przeznaczenia ma w zasadzie określony
schemat: przeniknięcie na tyły przeciwnika do określonego
rejonu działania, prowadzenie rozpoznania (wykonanie zadania),
przekazanie zdobytych informacji do centrali, przejście do nowego
rejonu działania.
Do przerzutu grup wojsk lądowych
'na tyły przeciwnika oprócz przejścia można wykorzystać
samoloty lub śmigłowce, a płetwonurków bojowych - specjalne kutry, śmigłowce, samoloty oraz okręty podwodne i
desantowe.
Głębokość działania może być następująca:
- drużyny wojsk specjalnego
przeznaczenia Stanów Zjednoczonych — od 75 do 450
km;
- grupy z pułków SAS
Wielkiej Brytanii — od 150 do 300 km;
- kompanii
dalekiego rozpoznania RFN — do 150 km.
Zadaniem grup
specjalnego przeznaczenia jest między innymi: dywersja, napady, zasadzki, akty sabotażu,
działalność partyzancka, dywersja ideologiczna, niszczenie
baz rakietowych, SD, węzłów łączności, składów
materiałowych, źródeł energii, stacji radiolokacyjnych,
pozyskiwanie „języka" i dokumentów.
Pododdziały rakietowe OPK mogą spodziewać się oddziaływania drużyn specjalnego
przeznaczenia wojsk lądowych, jak i płetwonurków
bojowych w rejonach nadmorskich.
Działania mogą być ściśle zsynchronizowane z planowanym nalotem lotnictwa
taktycznego w celu wytworzenia luki w obronie powietrznej i
przeniknięcia bez strat lotnictwa taktycznego (LT) w głąb
kraju lub z natychmiastowym wykorzystaniem skutków
uderzenia lotnictwa na pododdziały rakietowe OPK.
Działanie drużyny specjalnego przeznaczenia będzie poprzedzone wszechstronnym
wykorzystaniem elementów rozpoznania i ubezpieczenia,
właściwości terenu do uzyskania szybkiego tempa działań i
zachowania zdolności bojowej. Należy się spodziewać szybkiego,
zdecydowanego i niespodziewanego uderzenia wg zasady: manewr
— uderzenie — manewr.
Drużyna specjalnego przeznaczenia może działać na stanowisko ogniowe
pododdziału rakietowego OPK w trzech podgrupach:
- ubezpieczenia, która likwiduje
elementy obrony (czujki, posterunki wartownicze,
patrole ochronne) oraz ubezpiecza działania
pozostałych podgrup w czasie wykonywania przez nie zadań;
- szturmowej, która ma niszczyć najbardziej istotne elementy pododdziału
rakietowego OPK (układy antenowe SNR, RSWP, wyrzutnie
rakietowe, składy rakiet i materiałów
napędowych);
- dowodzenia, która koreluje działania pozostałych podgrup.
Działanie drużyny specjalnego przeznaczenia na pododdział rakietowy OPK, po
uprzednim oddziaływaniu LT, będzie miało na celu
niedopuszczenie do szybkiej likwidacji skutków nalotu i
odtworzenia zdolności bojowej.
Efektywnym sposobem niszczenia pododdziału
rakietowego OPK mogą okazać się zasadzki organizowane
przez drużyny specjalnego przeznaczenia na drogach przegrupowywania
się pododdziałów na nowe stanowiska ogniowe. Drużyna
specjalnego przeznaczenia, wykorzystując teren, po przepuszczeniu
ubezpieczenia czołowego, może — na odpowiedni sygnał —
ogniem wszystkich środków niszczyć najwrażliwsze elementy
zaskoczonej i unieruchomionej kolumny. Miejscem zasadzki może
być odcinek drogi, który zmusza do ograniczenia prędkości
pojazdów lub do ich zatrzymania (strome wzniesienia,
zakręty, odcinki o złej nawierzchni).
W działaniach drużyn specjalnego
przeznaczenia na pododdział rakietowy OPK należy liczyć się także z
zastosowaniem elementów walki radioelektronicznej,
do których można zaliczyć:
- zastosowanie nadajników
zakłócających jednorazowego użytku w celu zakłócenia
pracy środków bojowych w sieci powiadamiania o sytuacji powietrznej;
- zastosowanie detektorów sygnalizujących działalność
bojową pododdziału rakietowego w zakresie pracy
środków radioelektronicznych, analizy zakresu ich
pracy, częstotliwość, czas pracy, detektory optyczne
lub podczerwieni;
- nasłuch kierunków radiowych;
- włączenie się do sieci łączności w celu podawania fałszywych
informacji, upozorowanych na komendy, meldunki, rozkazy
itp.;
- zakłócenie łączności wewnętrznej pododdziału rakietowego na SO lub w marszu.
Biorąc pod uwagę zakres szkolenia grup specjalnego przeznaczenia,
pododdział rakietowy OPK musi się liczyć z dywersją ideologiczną wśród
stanu osobowego (działanie dywersyjnych rozgłośni
radiowych, nadajników i ulotek).
Wykorzystywanie przez grupy specjalnego przeznaczenia nastrojów
miejscowej ludności, podejmowanie prób organizowania,
opierając się na wrogich elementach, zalążków organizacji
zbrojnych.
Sposoby przeciwdziałania
Aby ograniczyć lub przeszkodzić
akcjom drużyn specjalnego przeznaczenia, należy między innymi
zastosować maskowanie bezpośrednie, właściwie zorganizować obronę i
ochronę naziemną na SO i w czasie marszu, szkolić pododdziały
ochrony, do obrony przed grupami specjalnego przeznaczenia, szkolić
grupy żołnierzy w zakresie przeciwdziałania radioelektronicznego.
Należy pamiętać, że w aktualnie skomplikowanej sytuacji
polityczno-militarnej w Europie i na świecie, działalność
rozpoznawcza państw NATO nasiliła się, istotnie zagrażając
pododdziałom rakietowym OPK i nie tylko im. Prowadzenie
rozpoznania jest procesem ciągłym zarówno w czasie pokoju,
jak i w czasie działań wojennych. Jedną z metod zachowania w
tajemnicy działalności pododdziału rakietowego OPK jest maskowanie
bezpośrednie. Podstawowym zadaniem maskowania bezpośredniego
będzie wprowadzenie nieprzyjaciela w błąd w czasie pokoju co
do: dyslokacji pododdziału oraz jego możliwości bojowych,
struktury organizacyjnej oraz systemu osiągania kolejnych
stanów gotowości bojowej, przeznaczenia i stanu
stacjonarnych obiektów pododdziału. Natomiast w czasie
działań wojennych co do: składu bojowego, rozmieszczenia w
terenie, możliwości i zadań bojowych, ugrupowania bojowego,
organizacji dowodzenia, rozmieszczenia w terenie rejonów
obrony, punktów oporu i ich systemu ognia oraz rozbudowy
inżynieryjnej.
Z całą stanowczością należy podkreślić potrzebę bezpośredniego maskowania w czasie
pokoju działalności szkoleniowej pododdziałów
rakietowych OPK. Pomimo tego, że ryzyko zaistnienia
wypadków jest większe powinno się realizować skryte
przegrupowania pododdziałów do rejonów ćwiczeń.
Należy tak wybierać drogi, aby przebiegały w terenie o
właściwościach maskowniczych (lasy, z daleka od ośrodków
miejskich i dużych węzłów komunikacyjnych). Pododdział
rakietowy OPK wyprowadzić ze stanowisk ogniowych w sposób
skryty, tak samo wprowadzić do rejonu ćwiczeń, wykorzystując
pory nocne oraz inne warunki ograniczające widoczność (mgła,
rzęsisty deszcz, zasłony dymne itp.). Należy unikać działań
demaskujących przejście pododdziału rakietowego w położenie marszowe
czy odwrotnie, a więc:
- posługiwania się środkami radiowymi w procesie zwijania
(rozwijania) sprzętu;
- instalowania dodatkowych reflektorów oświetlających
rejon zwijania sprzętu;
- manewrów środkami ciągu w warunkach dobrej widoczności;
- formowania kolumn w rejonach odsłoniętych, umożliwiających
penetrację SO z zewnątrz;
- rozgrywania epizodów taktycznych w czasie pokoju zaraz po wyjściu kolumny
ze stanowisk ogniowych lub rejonu ćwiczeń;
- kierowania, w warunkach dobrej widoczności, do rejonów
ćwiczeń części sprzętu nie mających cech„charakterystycznych".
Istotne znaczenie w czasie pokoju ma także zwalczanie gadulstwa kadry
oraz ich rodzin w okresach poprzedzających ćwiczenia
pododdziałów rakietowych OPK, zwłaszcza wiążące się z
opuszczeniem rejonu stałej dyslokacji. Właściwie zorganizowana w czasie pokoju obrona i ochrona naziemna pododdziału
rakietowego OPK jest czynnikiem decydującym o odporności na
działanie drużyn specjalnego przeznaczenia. System obrony i ochrony naziemnej pododdziału rakietowego OPK w
miejscu stałego postoju może opierać się na takich elementach, jak:
warty, służby dyżurne z bronią, pododdziały alarmowe, odwody, placówki, patrole rozpoznawcze i ochronne,
punkty oporu, zapory inżynieryjne.
Działania wymienionych elementów systemu ochrony i obrony powinny być
wzajemnie zsynchronizowane, mieć niezawodną łączność wzajemną i
z SD pododdziału rakietowego. W zależności od warunków
terenowych, sił i środków, którymi dysponuje, stopnia
zagrożenia działalnością drużyn specjalnego przeznaczenia,
powinien on nie dopuścić do działań bezpośrednich na istotne
elementy ugrupowania bojowego pododdziału rakietowego,
zapewnić wykrycie drużyn specjalnego przeznaczenia w rejonie
stacjonowania pododdziału i zlikwidować je na podejściach,
które nie gwarantują skutecznego oddziaływania środków
ogniowych nieprzyjaciela na ochraniany obiekt.
Do podstawowych zadań elementów obrony i ochrony może
należeć;
-
odwód: rozpoznanie zagrożonych kierunków,
wzmocnienie wart i placówek w czasie ataku, odpieranie
ataku drużyn specjalnego przeznaczenia, organizowanie
pościgu;
- placówki: prowadzenie ciągłej obserwacji terenu, patrolowanie terenu
pomiędzy placówkami przez wydzielanie patroli
ochronnych, zatrzymywanie osób podejrzanych, niszczenie
ogniem osób, co do których nie ma wątpliwości, że
działają na szkodę ochranianego obiektu, odpieranie ataku
nieprzyjaciela;
- patrole rozpoznawcze: rozpoznanie kompleksów leśnych
sprzyjających działaniom drużyn specjalnego przeznaczenia,
uzyskiwanie wiadomości od ludności cywilnej, służby leśnej, ORMO
itp. o ewentualnej działalności drużyn specjalnego
przeznaczenia, organizowanie zasadzek na prawdopodobnych
podejściach nieprzyjaciela do pododdziału rakietowego;
- patrole ochronne: patrolowanie wyznaczonych odcinków terenu lub
rejonu wokół ochranianego obiektu, odcinków
pomiędzy placówkami, wykrywanie i ewentualne niszczenie osób
usiłujących przeniknąć na teren ochranianego obiektu,
odpieranie ataku drużyn specjalnego przeznaczenia;
- warty, służby z bronią, pododdział alarmowy: zadania
precyzują regulaminy Sił Zbrojnych PRL.
Kolumny pododdziału
rakietowego OPK w czasie marszu ubezpieczają wydzielone patrole
przednie i tylne. Patrol przedni penetruje wcześniej określone
na mapie, przez grupę rekonesansową, odcinki drogi marszu, na
których mogą zorganizować zasadzki drużyny wojsk specjalnego
przeznaczenia (kręte drogi w obszarach leśnych, wąwozy, mosty, gęste
zarośla, strome podjazdy, przydrożne tereny zabudowane). Patrol
powinien dysponować odkrytym samochodem, a odległość od czoła
kolumny powinna być taka, by nieprzyjaciel nie mógł
bezpośrednio oddziaływać ogniem broni maszynowej na kolumnę.
Patrol tylny ma ubezpieczać kolumnę
od tyłu. W składzie kolumny powinny być rozmieszczone równomiernie
grupy żołnierzy dysponujące bronią zespołową oraz wydzieleni
obserwatorzy na pojazdach przewożących żołnierzy.
Po zaatakowaniu kolumny od czoła,
patrol przedni, po spieszeniu się, obezwładnia przeciwnika i
niszczy po manewrze obejścia lub oskrzydlenia. Kolumna
zostaje zatrzymana poza zasięgiem broni maszynowej
nieprzyjaciela, a grupy żołnierzy po spieszeniu przyjmują
dogodne pozycje do obrony kolumny, wykorzystując dogodne warunki
terenowe. Jeżeli jest to konieczne, patrol przedni może być
wspomagany przez patrol tylny po wykonaniu manewru obejścia. W
sytuacji, gdy zatrzymanie kolumny może mieć decydujący
wpływ na zadanie wykonywane przez pododdział rakietowy, dowódca
kolumny wprowadza pododdział na zapasową drogę marszu,
wydzielając jednocześnie z sił własnych doraźne patrole
ubezpieczenia czołowego i tylnego.
Gdy nieprzyjaciel przepuści bez
walki patrol przedni i zaatakuje środek kolumny, walkę
podejmują grupy żołnierzy z kolumny i patrol tylny. Przednia część
kolumny kontynuuje marsz. W okresie pokoju dobrze jest ćwiczyć, podczas marszu pododdziałów
rakietowych OPK, epizody taktyczne z oddziaływaniem pozorowanych
drużyn wojsk specjalnego przeznaczenia. Epizody
te powinny być starannie przygotowane, bez spłycania procesu
szkolenia, z pełnym wykorzystaniem środków pozoracji
pola walki, a zasadzki wybrane w takich miejscach, które
dają szansę powodzenia atakowi pozorowanego nieprzyjaciela.
Przygotowane w ten sposób epizody taktyczne umożliwiają
wypracowywanie nowych praktycznych metod przeciwdziałania
drużynom wojsk specjalnego przeznaczenia.
Skutecznym sposobem przeciwdziałania
drużynom specjalnego przeznaczenia jest prowadzenie szkolenia
pododdziałów ochrony z położeniem nacisku na
wytrzymałość fizyczną, mistrzowskie opanowanie i posługiwanie
się bronią białą, osobistą i zespołową bronią strzelecką. Szkolenie
z zakresu minerstwa, boksu, karate w warunkach maksymalnie
zbliżonych do bojowych uwzględniających sytuacje niespodziewane.
Celowe jest także szkolenie
wydzielonej grupy żołnierzy z zakresu przeciwdziałania
radioelektronicznego, między innymi z:
-
lokalizacji i unieszkodliwiania nadajników zakłócających
jednorazowego użytku;
- lokalizacji i likwidowania detektorów pracy urządzeń propagujących
fale elektromagnetyczne.
Cały proces szkolenia ma w sposób jednoznaczny i bezpośredni
obnażać cele i sposoby realizacji zadań przez grupy wojsk
specjalnego przeznaczenia państw NATO, a jednocześnie dawać
gwarancję, że żołnierz pododdziału rakietowego OPK jest w
stanie stawić im czoła i uzyskać powodzenie na polu walki.
* Organizację wojsk specjalnego
przeznaczenia państw NATO omówił szczegółowo
mjr inż. M. Paluszyński w artykule „Zagrożenie obiektów
lotniczych przez działania dywersyjno-rozpoznawcze" „Przegląd
WL i WOPK" nr 5/85 s. 74.
|