18. dywizjon rakietowy Obrony Powietrznej m. Pszczyna

( Jednostka Wojskowa 1525 )

Formalnie w marcu 1962 r., na podstawie zarządzenia szefa Sztabu Generalnego Nr 0012/Org. z dnia 09.02.1962 r. i rozkazu dowódcy 1. KOPK Nr 0030/Org. z 26.03.1962r., przystąpiono do formowania dywizjonów rakietowych dywizji śląskiej. W tym i 18. dr OP m. Pszczyna. Dywizjony formowano na bazie rozformowanego 96. i 89. pułk artylerii przeciwlotniczej.

Faktycznie, jeszcze 10.11.1961r. w CSSRiA m. Bemowo Piskie rozpoczyna się kurs szkolenia kadry i żołnierzy służby zasadniczej na PZR SA-75 Dwina i kończy egzaminami w dniu 17.04.1962r.

Kurs realizowano na potrzeby kolejnych nowo formowanych dywizjonów ogniowych i dywizjonu technicznego 13. DA OPL OK Bytom (15 dr OP m. Zawiercie, 16 dr OP m. Bukowno, 17 dr OP m. Oświęcim, 18 dr OP m. Pszczyna i 20 dt OP m. Olkusz)

Tak więc, można przyjąć, że 18 dr OP powstał we wrześniu 1962 roku i stacjonował w Pszczynie (spotyka się także przywiązanie dywizjonu do m. Czarkowo lub m. Kobiór). Współrzędne geograficzne: SNR i SD - 50°02’05.87”N 18°54’37.56”E, sztab i koszary - 50°01’38.41”N 18°55’07.93”E. Pierwszym dowódcą dywizjonu został mjr Ryszard Sawicki. Zasadniczym sprzętem bojowym był PZR SA-75 Dwina.

Początkowy skład dywizjonu (oficerowie): ^[1]

Dowódca	mjr Ryszard Sawicki
Szef sztabu	kpt. Kurek
Szef łączności	por. S. Bużyk
Z-ca ds. technicznych d-ca bat. rtech.	por. J. Sachajda
Z-ca ds. politycznych	kpt. Hachejski
Instruktor	kpt. Widłak
Bateria radiotechniczna
Dowódca plutonu NCz	por. Siennicki
Kabina UA	ppor. W. Jaroszek
Kabina PAA	ppor. J. Zieleniewicz, ppor. J. Wadowski
Kabina AA	ppor. Zimecki, ppor. T. Magulski, ppor. M. Sikorski, ppor. R. Szulejewski
P-12	ppor. W. Surówka
Bateria startowa
D-ca baterii	kpt. Z. Sonnenberg
D-ca 1 plutonu	por. W. Mszyca
D-ca 2 plutonu	ppor. J. Kapusta
D-ca 3 plutonu	ppor. W. Okoń
Kwatermistrz	kpt. Jakson
Szef Służby Sam.	por. Sokołowski
Lekarz	por. Kucharski
Kompania ochrony	kpt. Ignasiak, por. Zalewski

Pierwsze strzelania bojowe, na poligonie w Aszułuku w byłym ZSRR, dywizjon odbył w październiku 1962 roku, dowódca mjr Ryszard Sawicki, ocena 5.0. Kolejne strzelania bojowe dywizjon odbył w roku:

• 1968, dowódca mjr Witold Zięba, ocena 3,0;
• 1972, dowódca kpt. Tadeusz Jemioło, ocena 4,91;
• 1977, dowódca mjr Jan Jurko, ocena 5,0;
• 1980, dowódca mjr Jan Jurko, ocena 4,82;
• 1982, dowódca mjr Jan Jurko,, ocena 4,72.

W system dyżurów bojowych Wojsk OPK 13. DA OPK została włączona, w tym i 18 dr OP, w 1964 roku.

Dowódcy dywizjonu:

mjr Ryszard Sawicki	od 1962 do 1968;
mjr Witold Zięba	od 1968 do 1972;
kpt. Tadeusz Jemioło	od 1972 do 1975;
ppłk Jan Jurko	od 1975 do 1989;

W 1989 roku dywizjon został rozformowany. Na jego miejsce został przegrupowany w 1990 roku 74. dr OP z m. Gliwice ( Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego WP Nr 027/Org. z dnia 05.06.1989 roku oraz Rozkazem Dowódcy 3.Korpusu OPK Nr 048/Org. z dnia 23.06.1989 r.).

Dlatego na byłych pozycjach startowych 18. dr OP widoczne są do dnia dzisiejszego, adaptowane dla potrzeb PZR S–125 Newa, cztery stanowiska wyrzutni startowych. W 1999 roku 74. dr OP przyjął na uzbrojenie PZR S-125 Newa S-C.

W 2001 roku 74 dr OP został ponownie przegrupowany do m. Gliwice. Stanowiska byłego 18. dr OP zostały osierocone na zawsze.

[ Do spisu treści ]

Jak wyglądają obiekty byłego dywizjonu w m. Pszczyna? Oto kilka zdjęć wykonanych 26 sierpnia 2011 roku przez kpt. Sławomira Kargula.

  Kpt. Sławomir Kargul:  

Kpt. Sławomir Kargul jest absolwentem Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk OPL – Koszalin (1982 – 1986 r.). W latach 1986 –1989 pełnił obowiązki dowódcy plutonu baterii startowej w 28 dr OP m. Trzcielin, w latach 1989 – 1990 pełnił obowiązki starszego oficera operacyjno-szkoleniowego (pomocnik szefa sztabu) 28 dr OP. W latach 1990 – 1995 był dowódcą plutonu łączności (szef łączności) 42 dr OP m. Ustronie Morskie. W latach 1995 – 2004 pełnił służbę jako oficer ochrony i maskowania, oficer sekcji planowania logistyki i szef sztabu dywizjonu dowodzenia w 78. pr OP m. Mrzeżyno.

Od 2004 r. do 2009 r. pełnił obowiązki dowódcy klucza technicznego w specjalności Płatowiec i Silnik samolotów Su-22 w 40. elt 1. BLT m. Świdwin. W latach 2009 – 2010 pełni obowiązki szefa techniki lotniczej w 40. elt 1. SLT m. Świdwin. Od VIII 2010 r. jest oficerem sekcji planowania logistycznego dowództwa 1. Skrzydła Lotnictwa Taktycznego m. Świdwin.
 

W trakcie rekonesansu w rejonach strefy ogniowej i sztabowo-koszarowej (koszary od SO oddalone są około 1,5 km) okazało sie, że obszar zajmowany niegdyś przez obiekty sztabowo-koszarowe jest w rękach prywatnych i mało co z nich zostało. Jest jeszcze brama wjazdowa do dywizjonu, budynek PSO i resztki ogrodzenia. Obiekty SO dywizjonu zachowały się w lepszej kondycji. Uwagę zwraca, otaczający dywizjon, stary i malowniczy las.

Brama wjazdowa do 18. dr OP m. Pszczyna.

 

Budynek PSO w 18. dr OP m. Pszczyna.

 

Ogrodzenie strefy sztabu i koszar w 18. d OP m. Pszczyna.

 

Magazyn rakiet (Nr 7) w 18. dr OP m. Pszczyna.

 

Brama wjazdowa do magazynu rakiet w 18. dr OP m. Pszczyna.

 

Magazyn rakiet (Nr 7) w 18. dr OP m. Pszczyna. Pozostałości po suwnicy ręcznej do przeładunku rakiet na STZ.

 

Schron SNR i SD w 18. dr OP m. Pszczyna.

 

Płaszczyzna kabiny P w 18. dr OP m. Pszczyna.

 

Stanowisko wyrzutni rakietowej w 18. dr OP m. Pszczyna.

 

“Domek” zmiany dyżurnej przy schronie SNR w 18. dr OP m. Pszczyna.

 

Pełny zbiór 39 zdjęć można zobaczyć w Galerii Foto WRiA.PL: Obiekty 18. dr OP m. Pszczyna.

[ Do spisu treści ]

Bibliografia:

[1] Początkowy skład dywizjonu opracował płk mgr Jacek Kapusta. Absolwent OSA Plot w Koszalinie. Po promocji, w 1962 r., skierowany do służby w formowanym 18. do OPK m. Pszczyna.