79 samodzielny pułk rakietowy Obrony Powietrznej
m. Poznań

1. Historia 79. samodzielnego pułku rakietowego Obrony Powietrznej.

Pułk został sformowany w 1951 r. jako 14 samodzielny pułk artylerii przeciwlotniczej. Głównym zadaniem pułku była obrona przeciwlotnicza Poznania.

Podstawowym uzbrojeniem pułku były 85 mm armaty plot. wz. 1939. W 1959 r. częściowo przezbrojono pułk w 57 mm armaty plot.

Znaczący dla pułku był rok 1963. Z dniem 01 września 1963 r. pułk zostaje przeformowany na 14 samodzielny pułk artylerii OPK i przezbrojony w PZR SA–75 Dzwina. W etacie pułku znalazły się cztery dywizjony ogniowe i jeden dywizjon techniczny:

• 28 do m. Trzcielin k. Stęszewa;
• 29 do m. Nieczajna k. Obornik;
• 30 do m. Trzaskowo k. Murowanej Gośliny;
• 31 do m. Czołowo k. Kórnika;
• 32 dt m. Biedrusko.

Kadra dywizjonów została przeszkolona na nowy sprzęt w CSS AiR Bemowo Piskie w okresie od 06.05.1963 do 21.09.1963, egzaminy zakończono 10 października. 20 października 1963 kadra dywizjonów zostaje skierowana do 9 DA OPK w celu doskonalenia umiejętnosci pracy na sprzęcie. W grudniu 1963 roku kadra dywizjonów przyjmuje PZR SA–75 Dwina od, przezbrajanych na PZR S–75M Wołchow, dywizjonów 9 DA OPK.

W roku 1967, na podstawie rozkazu nr 025/MON z dnia 30.09.1967r., zmieniono nazwę pułku na 79 samodzielny pułk artylerii OPK.

W celu zapewnienia osłony przeciwlotniczej przed atakami środków napadu powietrznego z małych i bardzo małych wysokości, w 1967 roku dywizjony ogniowe pułku zostały dozbrojone w baterie 57 mm armat przeciwlotniczych. Był to efekt oceny działań lotnictwa izraelskiego w wojnie błyskawicznej w czerwcu 1967 r. pdczas zwalczania arabskiej osłony przeciwlotniczej.

W roku 1979, po przeszkoleniu w CSS WOPK, sformowano kolejne dwa dywizjony ogniowe, tym razem uzbojone w PZR S–125 Newa:

• 76 dr m. Chomęcice;
• 77 dr m. Złotkowo.

Ugrupowanie strefowe 79. spr OP Poznań.

Pierwsze strzelania bojowe pułk wykonał na poligonie w Aszułuku (ZSRR) w 1964 roku. Poza pułkiem, w strzelaniu brały udział dywizjony ogniowe 60 BA OPK. Dywizjony strzelały do tarcz powietrznych ŁA-17MM imitujących cele szybkie na dużych wysokościach. Dywizjony pułku otrzymały za strzelania bojowe oceny dobre, brygady bardzo dobre. W sumie pułk dziesięciokrotnie przebywał na poligonie w Aszułuku, odbywając w tym czasie 25 strzelań bojowych (zużywając 55 rakiet). Średnia ocena za strzelania 4.57. Najwyższe oceny w czasie strzelań poligonowych pułku uzyskali dowódcy dywizjonów:

• ppłk Hieronim Kopeć (trzy strzelania) ocena średnia 4,86;
• ppłk Ryszard Sawicki (pięć strzelań) ocena średnia 4,84;
• ppłk Bogdan Bogdanowicz (cztery strzelania) ocena średnia 4,47.

Na poligonie w Ustce pułk odbył strzelania bojowe w 1995 roku.

Dowódcy pułku:

• kpt. Edward Wojciechowski     od 19.07.1951 do 31.12.1963;
• kpt. Leon Ryszowiecki     od 01.01.1954 do 02.11.1954;
• kpt. Adam Czabanowski     od 03.11.1954 do 12.12.1958;
• ppłk Edward Wojciechowski     od 12.12.1958 do 22.04.1959;
• mjr Jerzy Szmyrgałło     od 22.04.1959 do 28.11.1962;
• mjr Stanisław Sadowski     od 28.11.1962 do 03.09.1963;
• ppłk Jerzy Szmyrgałło     od 03.09.1963 do 02.01.1969;
• ppłk Zenon Matyja     od 02.01.1969 do 29.01.1972;
• płk Zbigniew Olejnik     od 29.01.1972 do 09.04.1978;
• mjr Franciszek Żygis     od 09.04.1978 do 29.09.1981;
• ppłk Mieczysław Koźbiał     od 29.09.1981 do 30.01.1985;
• płk Włodzimierz Pluta     od 30.01.1985 do 31.01.1992;
• płk Henryk Komorowski     od 31.01.1992 do 1998.

W 1995 roku pułk otrzymuje sztandar. W latach 1976, 1977 i 1981 pułk był wyróżniany medalem “Za Osiągnięcia w Służbie Wojskowej”. W latach 1979 i 1980 pułk był wyróżniony medalem ”Za Zasługi dla Wojsk OPK”.

Dowódcy dywizjonu dowodzenia pułku:

• kpt. Eugeniusz Hołody     od 1963 do 1966;
• mjr Kazimierz Stokłosa     od 1966 do 1983;
• mjr Tadeusz Krzyżostaniak     1983 do 1984;
• mjr Stanisław Tęczar     1984 do 1990;
• ppłk Stanisław Kowalski     1991 do 1998.

W ramach restrukturyzacji Sił Zbrojnych, w 1998 roku pułk został rozformowany. Trzy dywizjony pułku, 31, 76 i 77 dr OP, zostały podporządkowane dowódcy 1. Brygady Rakietowej OP m. Bytom.

[ Do spisu treści ]

2. Dokumenty i fotografie.

01 września 2010 r. obchodzono w Poznaniu 85. rocznicę Wojsk OPL i zarazem utworzenia 7. Samodzielnej Baterii Artylerii Przeciwlotniczej – pierwszej w Wielkopolsce jednostki przeciwlotniczej.

Na podstawie rozkazu L.dz. 470 Ministra Wojskowych z dnia 10 maja 1924 sformowana została Samodzielna Bateria Artylerii Przeciwlotniczej Nr 7. Pierwszym dowódcą baterii został kpt. Jan Adam Alojzy Maissner. Bateria stacjonowała w garnizonie Poznań, na terenie Okręgu Korpusu Nr VII. Uzbrojona była w dwie rosyjskie 7,62 mm armaty przeciwlotnicze półstałe wzór 1902. Dwa lata później bateria przeformowana została w Samodzielny Dywizjon Artylerii Przeciwlotniczej Nr 7.

Medal pamiątkowy z okazji 85–lecia WOPL w Poznaniu.
 
 

Obchody 85–lecia Wojsk OPL, Poznań – Cytadela.
 
 

Uczestnicy obchodów 85–lecia Wojsk OPL – Poznań. Na zdjęciu od lewej: gen. bryg. rez. Marian Dering, mjr rez. Dariusz Trojanowski i kpt. rez. Kowalski.
 
 

Odprawa kadry technicznej SUiE WRiA w Poznaniu (23.10.1989). Od lewej: ppłk Tadeusz Sokół, kpt. Wiesław Winiarski, ppłk Zbigniew Przęzak i kpt. Bogdan Sowa. Jednym z tematów był pokaz możliwości wsparcia informtycznego działalności SUiE. Foto: Archiwum Zbigniewa Przęzaka.
 
 

[ Do spisu treści ]

Rok 1980, wizyta szefa WRiA OPK i 3. KOP w 79. spr OP. Na zdjęciu pamiątkowym od lewej: mjr Mazurkiewicz, kpt. Stanisław Tęczar, mjr Feliks Berezowski, ???, ???, mjr Stanisław Kowalski, ppłk Ryszard Sawicki, ppłk Ireneusz Kolasa, ppłk Skopiak - kwatermistrz pułku, ppłk ??? - zastępca ds. technicznych, ppłk Mieczysław Koźbiał - szef sztabu pułku, ppłk Franciszek Żygis - dowódca pułku, ppłk Sziwa - zastępca ds. politycznych, ppłk ??? - zastępca ds. liniowych. Foto: Archiwum Feliksa Berezowskiego.
 

Zdjęcie z przełomu 1970-1980. Prawdopodobnie wykonane podczas szkolenia instruktorsko-metodycznych na szczeblu 3. KOP. [ Zobacz w rozdzielczości 2131x873 pikseli ] Foto: Archiwum Feliksa Berezowskiego.
 

Poznań, ul. Rolna - 26.05.2017 rok.

Tak wyglądają obecnie obiekty byłego 79. spa OPK. Część budynków nadal jest użytkowana przez wojsko. Mieści się tam Wojskowa Komenda Uzupełnień. W pozostałych budynkach znajdują się: poznański oddział IPN i Delegatura Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

W tych obiektach mieściły się także sztab i koszary 76 dr OP, którego stanowisko ogniowe było w miejscowości Chomęcice (dziś teren prywatny - brak dostępu).

Teren przy ul. Rolnej w Poznaniu i były 32. dywizjon techniczny to jedyne obiekty, poznańskiego systemu obrony powietrznej które pełnią jeszcze funkcje wojskowe.

Autor zdjęć: Tymoteusz Pflanz.