płk rez. mgr inż. Zbigniew Przęzak
Braniewo, 20 września 2010 r.
Ostatnia aktualizacja danych: 07.09.2021 r.
40 dywizjon rakietowy Obrony Powietrznej m. Kołczewo
(Jednostka Wojskowa 4048)
Dywizjon w ramach restrukturyzacji w roku 2000 został rozformowany.
1. Historia 40. dywizjonu rakietowego Obrony Powietrznej.
Początki 40. dywizjonu rakietowego Obrony Powietrznej sięgają 1969 roku,
kiedy to 24 kwietnia do miejscowości Dobra Szczecińska, po
przeszkoleniu w Centrum Szkolenia Specjalistów Artylerii i Radiotechniki w Bemowie Piskim, przybyła grupa organizacyjna. Jednak
historia dywizjonu związana jest ściśle z wyspą Wolin, a zwłaszcza z miejscowością Kołczewo. Tu właśnie 16 sierpnia 1969 roku po przejęciu
koszar i obiektów rozpoczęły służbę kolejne pokolenia
żołnierzy strzegących powietrznych granic Polski.
Początki istnienia to okres
intensywnego szkolenia, przyswajania wiedzy i zdobywania nowych
doświadczeń w celu przygotowania stanu osobowego jednostki do
strzelań poligonowych oraz pełnienia dyżurów. Już pierwsze
strzelania wykonane w lipcu 1970 roku udowodniły, że jednostka
przygotowana jest bardzo dobrze do tych zadań.
Kontynuując tradycje dobrej i ofiarnej służby, dywizjon uzyskiwał bardzo dobre wyniki,
wnosząc swój wkład w obronność Polski. Wypełniając przez 31 lat swoje zadania, utrzymując
serdeczne kontakty ze społeczeństwem, władzami administracyjnymi, instytucjami i zakładami
pracy na Wyspie Wolin dywizjon uczestniczył aktywnie w rozwoju regionu, WLOP i obronności kraju.
Pamiętając cały czas o osiągnięciach poprzedników kadra i żołnierze, bogatsza ich
wiedzą i doświadczeniem, rozwijał i doskonalił swój kunszt przeciwlotniczy. Podejmując nowe
wezwania, wynikające między innymi z członkostwa w NATO i modernizacji wojsk, dywizjon
brał udział w szkoleniach i ćwiczeniach międzynarodowych.

Zbiórka dywizjonu po ogłoszeniu rozkazu organizacyjnego. Foto.: Archiwum 40 dr OP.
40 dr OP w Kołczewie tak jak inne dywizjony 26. Brygady Rakietowej Obrony Powietrznej,
rozmieszczony był na północno-zachodniej rubieży Polski i przeznaczony do
zwalczania środków napadu powietrznego przeciwnika na małych i średnich wysokościach, niezależnie od
warunków atmosferycznych i pory doby. W systemie obrony powietrznej Rzeczypospolitej
Polski bronił i osłaniał:
- przegrupowujące się i prowadzące działania obronne wojska lądowe;
- ważne obiekty administracyjne, kulturalne oraz zakłady przemysłowe i zespoły portowe;
- inne jednostki i elementy ugrupowań stanowiące
o sile i skuteczności działania
WLOP.
40 dr OP dowodzony, w roku XXX-lecia, przez mjr. Stefana DYMAŃSKIEGO
powstał w 1969 roku i wchodził organizacyjnie w skład 26. Brygady Artylerii OPK. Brygada
powstała na mocy zarządzenia Nr 0146 Dowódcy WOPK zdnia 13
grudnia 1967 roku na bazie rozformowanego w Szczecinie 129.
Samodzielnego Pułku Artylerii Przeciwlotniczej. W pierwszym okresie
formowania większość kadry stanowili żołnierze zawodowi tego pułku.
Sztab brygady i dywizjon dowodzenia początkowo stacjonował w Szczecinie, a od lipca 1970 roku w Gryficach.

Miejsce dyslokacji 40. dr OP.
Na miejsce dyslokacji 40 dr OP wyznaczono miejscowość Kołczewo na Wyspie Wolin.
Moment powstania dywizjonu wiąże
się z przybyciem w dniu 24 kwietnia 1969 roku do miejscowości Dobra
Szczecińskie grupy organizacyjnej z Centrum Szkolenia Specjalistów
Artylerii i Radiotechniki pod kierownictwem pierwszego dowódcy
mjr. Henryka KOSOWSKIEGO. Grupa zajęła się przygotowaniem bazy
koszarowej i specjalistycznej dla nowego dywizjonu. Dnia 16 sierpnia
1969 roku na nowe miejsce przybyły stany osobowe dywizjonu. W krótkim
czasie urządzono koszary oraz stanowiska bojowe.
Był to dla dywizjonu szczególnie
trudny okres, przyswajania wiedzy w nowych warunkach, zgrywania
zespołów i zdobywania kolejnych doświadczeń w służbie.
Dywizjon wyposażono w nowoczesny wówczas zestaw rakiet
przeciwlotniczych typu S–75M „Wołchow". Wkrótce też
dywizjon został włączony w system obrony przeciwlotniczej wybrzeża
morskiego.

W latach 1972-1975 dywizjonem dowodził Zastępca Dowódcy WLOP - Szef Wojsk Obrony Przeciwlotniczej,
wówczas kapitan - gen. bryg. Franciszek Żygis. Od lewej:( maj 1973 r.)
kpt. Goliwons kpt. Franciszek Żygis i szef sztabu kpt. Zygmunt Kunkel. Foto.: Archiwum 40 dr OP.
W lipcu 1970 roku dywizjon uczestniczy w pierwszych strzelaniach bojowych na poligonie w byłym ZSRR, uzyskując
ocenę bardzo dobrą. Od tej pory dywizjon brał udział w wielu
ćwiczeniach i strzelaniach bojowych na różnych poligonach.
Do najważniejszych z nich
należały:
- czerwiec 1974 r. -udział
dywizjonu w strzelaniu bojowym na poligonie w byłym ZSRR - ocena
bardzo dobra;
- wrzesień 1978 r.- udział
dywizjonu w ćwiczeniu poligonowym w Mierzęcicach - zdobycie tytułu
wicemistrza wojsk OPK
- maj 1979 r. - udział w strzelaniu
bojowym na poligonie w byłym ZSRR - ocena 4,79;
- czerwiec 1980 r. - udział w ćwiczeniach z wojskami państw byłego Układu
Warszawskiego pod kryptonimem „Granit '80";
- kwiecień 1982 r. - udział w ćwiczeniu „Ocelot '82";
- maj 1991 r. - udział w ćwiczeniu „Ocelot '91";
- maj 1999 r. - udział w ćwiczeniu
wojsk NATO - „Ocelot '99"
Długi okres służby kołczewskiego dywizjonu upłynął pod znakiem dyżurów bojowych,
pełnionych w systemie obrony przeciwlotniczej kraju oraz intensywnego szkolenia i kontroli.
W listopadzie 1972 roku dywizjon był inspekcjonowany przez Główny Inspektorat Szkolenia i
uzyskała ocenę 4,13. W 1975 roku pododdział wizytował Minister Obrony Narodowej generał armii
Wojciech JARUZELSKI oraz dowódca 2 Korpusu Obrony Powietrznej generał bryg. pil. W. HERMASZEWSKI
wraz z ówczesnym Ministrem Przemysłu Maszynowego T. WRZASZCZYKIEM. W 1978 roku
dywizjon brał udział w ćwiczeniach poligonowych w Mierzęcicach, w których
zdobyła tytuł II Wicemistrza Wojsk OPK.
Rok 1979 należał do przełomowych w dziejach dywizjonu - dywizjon w roku jubileuszowym (10-lecia)
zdobyła pierwsze miejsce w zawodach użyteczno-bojowych Wojsk OPK, została odznaczona medalem
pamiątkowym „Za Zasługi dla WOPK" oraz otrzymała tytuł „Przodującego Dywizjonu" nadany przez
dowódcę brygady.

Defilada z okazji Święta Wojska Polskiego, pododdział kadry prowadzi mjr W. Wożniak, 1987 r. Foto.: Archiwum 40 dr OP.

Przekazanie dowodzenia przez kpt. Zbigniewa Kowalczuka nowemu dowódcy dywizjonu
ppłk. Andrzejowi Pasternakowi, 1991 r.Foto.: Archiwum 40 dr OP.
W latach 1983 - 1998 dywizjon został poddana kontroli przez Główną Inspekcję Sił Zbrojnych
uzyskując oceny dobre. Na sukcesy te złożył się wysiłek i praca
wszystkich żołnierzy oraz pracowników cywilnych wojska dywizjonu.

Od lewej: ppor. Marek Zmidziński i dowódca dywizjonu mjr Stefan Dymański podczas ćwiczeń „Ocelot'99". Foto.: Archiwum Grzegorz Walczak.
Rok 1999 stanowił bardzo ważny etap działalności dywizjonu.
Dywizjon uczestniczy wspólnie z przeciwlotnikami Niemiec i Czech we wspólnym międzynarodowym ćwiczeniu przeprowadzonym
według standardów NATO pod kryptonimem „Ocelot '99".
W ramach ćwiczeń dywizjon wykonał strzelanie bojowe na poligonie w Ustce. Uczestnictwo dywizjonu w ćwiczeniach potwierdziło dobre
przygotowanie jego stanu osobowego do działań.
W 2000 r. dywizjon został rozformowany.
[ Do spisu treści ]
2. Kalendarium 40. dywizjonu rakietowego Obrony Powietrznej.

Odznaka i logo 40 dr OP, opracowane w 1999 roku na 30 lecie dywizjonu.
Kalendarium 40. dr OP m. Kołczewo:
Data |
Wydarzenie |
24.04.1969 |
Przybycie grupy organizacyjnej do miejscowości Dobra Szczecińska celem
założenia 40 dr OP (JW 4048) |
08.1969 |
Przyjęcie koszar i obiektów w miejscowości Kołczewo |
16.08.1969 |
Przybycie stanu osobowego do miejscowości Kołczewo |
07.1970 |
Udział dywizjonu w strzelaniu bojowym na poligonie w byłym ZSRR |
11.1972 |
Kontrola dywizjonu przez Główny Inspektorat Szkolenia |
06.1973 |
Udział w ćwiczeniu poligonowym w miejscowości Mrzeżyno |
06.1974 |
Udział dywizjonu w strzelaniach poligonowych w Aszałuku |
06.06.1975 |
Przybycie do dywizjonu Ministra Obrony Narodowej gen. armii Wojciecha Jaruzelskiego |
13.08.1975 |
Jednostkę wizytował Dowódca 2 Korpusu Obrony Powietrznej gen. bryg. pil. Władysław Hermaszewski wraz z Ministrem Przemysłu
Maszynowego Tadeuszem Wrzaszczykiem |
09.1978 |
Udział w ćwiczeniu poligonowym w miejscowości Mierzęcice |
05.1979 |
Udział dywizjonu w strzelaniu bojowym na poligonie w byłym ZSRR |
16.08.1979 |
Obchody X-lecia istnienia dywizjonu |
1979 |
Udział w zawodach użyteczno-bojowych Wojsk OPK |
23.11.1979 |
Odznaczenie dywizjonu medalem pamiątkowym „Za Zasługi dla WOPK" |
11.1979 |
Nadanie dywizjonowi tytułu „Przodujący Dywizjon" |
06.1980 |
Udział w ćwiczeniach z wojskami państw byłego Układu Warszawskiego
„Granit '80" |
04.1982 |
Udział w ćwiczeniu „Ocelot '82" |
11.1983 |
Kontrola dywizjonu przez Główną Inspekcję Sił Zbrojnych |
15.05.1986 |
Udział dywizjonu w strzelaniu bojowym na
poligonie w Aszałuku |
09.1989 |
Obchody XX-lecia dywizjonu |
05.1991 |
Udział w ćwiczeniu „Ocelot '91" |
04.1992 |
Udział w ćwiczeniu poligonowym w m. Nadarzyce |
09.1994 |
Obchody XXV-lecia istnienia dywizjonu |
02.1998 |
Kontrola dywizjonu przez Główną Inspekcję Sił Zbrojnych |
04.1999 |
Uczestnictwo w szkoleniu poligonowym w miejscowości Babie Doły |
05.1999 |
Udział w ćwiczeniu wojsk NATO - „Ocelot '99" oraz wykonanie
strzelania bojowego na poligonie w miejscowości Ustka |
25.09.1999 |
Obchody XXX-lecia dywizjonu |
2000 |
Rozformowanie dywizjonu |
[ Do spisu treści ]
3. Poczet dowódców 40. dywizjonu rakietowego Obrony Powietrznej.
Dowódca |
Okres |
mjr Henryk KOSOWSKI |
1969 |
mjr Jan WIATROWSKI |
1969-1970 |
mjr Józef KRZESAK |
1970 |
kpt. Henryk KAŹMIEROWSKI |
1970-1972 |
kpt. Franciszek ŻYGIS |
1972-1975 |
kpt. Marian ŻUREK |
1975-1977 |
kpt. Wojciech KOŁODZIEJ |
1977-1983 |
ppłk Kazimierz KORBIK |
1983-1988 |
kpt. Stanisław LEWONIEWSKI |
1988-1989 |
kpt. Marian WIESE |
1989-1990 |
kpt. Zbigniew KOWALCZUK |
1990-1991 |
ppłk Andrzej PASTERNAK |
1991-1998 |
mjr Stefan DYMAŃSKI |
1998-2000 |
[ Do spisu treści ]
4. Kadra służąca w 40. dr OP w XXX rocznicę jego powstania.
Stop. Imię i Nazwisko |
mjr Stefan Dymański |
kpt. Artur Świeboda |
kpt. Tomasz Koćwin |
kpt. Grzegorz Liszewski |
kpt. Arkadiusz Straszak |
kpt. Marian Olech |
por. Janusz Ochmiński |
por. Marek Zmidziński |
por. Mariusz Żegnałek |
chor. szt. Marek Lysy |
mł. chor. szt. Krzysztof Matraszek |
mł. chor. szt. Maciej Szyc |
st. chor. Cezary Błoński |
st. chor. Zdzisław Krakowski |
st. chor. Ignacy Pośpiech |
st. chor. Marek Buła |
st. chor. Arkadiusz Chlebowski |
st. chor. Roman Bzdyra |
chor. Sławomir Freda |
chor. Mariusz Wądołowski |
chor. Artur Fiedziuszko |
mł. chor. Łukasz Raciński |
mł. chor. Wojciech Ślusarek |
st. sierż. szt. Kazimierz Karaś |
sierż. szt. Aleksander Kacprzak |
sierż. szt. Grzegorz Lichocki |
sierż. szt. Roch Lichocki |
st. sierż. Ryszard Bemsz |
st. sierż. Andrzej Lesiński |
st. sierż. Piotr Wołoszczuk |
st. sierż. Marian Kałucki |
st. sierż. Marek Dołęgowski |
st. sierż. Mariusz Rymarkiewicz |
st. plut. Marek Van Dessel |
[ Do spisu treści ]
5. Dokumenty i fotografie...
5.1. Wspomnienia st. kpr. rez. Piotra Gilewskiego
Byłem jednym z pierwszych żołnierzy, którzy przybyli w sierpniu 1969 r do Kołczewa.
Po ukończeniu CSS WR w Bemowie Piskim zostałem przydzielony do 40 da OPK. W kwietniu w Kołczewie trwały jeszcze prace
budowlane i w związku z tym czasowo zostaliśmy zakwaterowani w dywizjonie w Dobrej k/Szczecina, gdzie kontynuowaliśmy szkolenie.
W sierpniu po ukończeniu prac budowlanych zostaliśmy przekwaterowani do obiektów naszego
dywizjonu w Kołczewie. Wszystko było jeszcze surowe.
Ponieważ CSSWR ukończyłem w stopniu kaprala, dowódca dywizjonu mjr
Henryk Kosowski mianował mnie szefem dywizjonu (po kilku miesiącach funkcję tę przekazałem przybyłemu do
jednostki sierżantowi Kudlikowskiemu). W dalszym ciągu pełniłem funkcję szefa baterii radiotechnicznej będąc jednocześnie operatorem UWW (moim
bezpośrednim przełożonym był ppor. Urbanowicz).
Poziom wyszkolenia żołnierzy był bardzo wysoki, co potwierdzane było bardzo dobrymi ocenami
inspekcji z dowództwa 26. Brygady Rakietowej i 2. Korpusu Obrony
Powietrznej.
Wczesną wiosną 1970 dywizjon nasz został przetransportowany wraz ze sprzętem do Pieniężnicy gdzie
rozpoczęliśmy przygotowania do strzelań na poligonie w ZSRR (okolice Aszułuku) pod Astrachaniem. Bezpośrednie sąsiedztwo bazy lotniczej
pozwoliło nam opanować śledzenie celów i symulowane strzelania do tego stopnia, że na poligonie w Aszułuku przydzielony cel zestrzeliliśmy
pierwszą rakietą (taki sam wynik uzyskały strzelające wraz z nami dywizjony z Gryfina i Mrzeżyna). Strzelające w tym samym czasie dywizjony
radzieckie zużywały na jeden cel 2-3 rakiety! Przebywający z nami w kabinach Rosjanie (rozjemcy) kiwali tylko głowami i powtarzali "wot
mołodcy!". Dla nas - żołnierzy przeciwlotników był to powód do dumy, jak
również swoista nagroda za poniesiony trud podczas miesięcy nauki i szkolenia.
Po powrocie z poligonu dywizjon rozpoczął regularne dyżury bojowe. Przyszedł październik 1970 i koniec mojej służby w JW 4048. Tą
drogą pozwolę sobie pogratulować Panu pomysłu stworzenia strony o dywizjonach rakietowych. Dla mnie jako żołnierza służby zasadniczej była
to piękna przygoda i wcale nie wstydzę się o tym otwarcie pisać, choć współcześni młodzi ludzie być może na ten temat mają inne zdanie.
st. kpr. rez. Piotr Gilewski
08.05.2008
[ Do spisu treści ]
5.2. Foto-wspomnienia ppłk. rez. Grzegorza Walczaka.
Ppłk rez. mgr inż. Grzegorz Walczak (na zdjęciu obok)
służył w 40 dr OP w Kołczewie 11 lat. Od 1991 do 1997 roku pełnił obowiązki szefa sztabu dywizjonu.
W latach 1997-1998 był starszym oficerem szkoleniowym 26 BR OP. W latach 1998-2001 pełnił obowiązki szefa wydziału szkolenia 26 BR OP i w latach 2001-2006 szefa szkolenia
78 pr OP w Mrzeżynie. ppłk Grzegorz Walczak zajmował się zawodowo problematyką strzelań rakietowych przez 10 lat swojej służby. Od stycznia 2006 roku jest w rezerwie.
Pan ppłk Grzegorz Walczak bardzo miło wspomina okres służby wojskowej w 40 dr OP w Kołczewie. Do dzisiejszego dnia jest
w bardzo bliskich kontaktach z kadrą, która służyła w tym dywizjonie i mieszkańcami Kołczewa.
Poniżej fotografie z prywatnego archiwum ppłk. rez. Grzegorza Walczaka.

1988 rok. Święto Wojska Polskiego. Na trybunie dowódca dywizjonu ppłk mgr inż.
Kazimierz Korbik z Zastępcą ds. politycznych kpt. Stanisławem Wierzchowskim i władzami miasta i gminy Wolin.
Na dole st.chor. Tomasz Kaczmarek i prowadzący uroczytość ppor.inż. Grzegorz Walczak.

1988 rok. Święto Wojska Polskiego. Dowódca dywizjonu ppłk Kazimierz Korbik wraz z
prowadzącym uroczystość ppor. Grzegorzem Walczakiem dokonuje przeglądu pododdziałów.

1988 rok. Święto Wojska Polskiego. Dowódca dywizjonu ppłk Kazimierz Korbik wita się z pododdziałami.

1993 rok. Święto Wojska Polskiego. Dowódca dywizjonu ppłk Andrzej
Pasternak wręcza akty nominacji na kolejny wyższy stopień wojskowy dla szefa
sztabu kpt. Grzegorza Walczaka i starszego oficera operacyjno
szkoleniowego por. Roberta Stachurskiego.

1993 rok. Święto Wojska Polskiego. Przed trybuną od lewej
stoją : Dowódca dywizjonu ppłk Andrzej Pasternak, Szef sztabu kpt. Grzegorz Walczak, Szef służb
technicznych kpt. Marian Wiese, Kwatrmistrz mjr Władysław Woźniak, Starszy oficer
operacyjno szkoleniowy por. Robert Stachurski.

1993 rok. Święto Wojska Polskiego. Defilada pododdziałów – kadrę sztabu prowadzi
kpt. Bogdan Janik.

Rok 1995 – 25 lecie dywizjonu. Na trybunie od lewej stoją : płk rez. Henryk Kaźmierowski,
ppłk Kazimierz Korbik, ppłk Andrzej Pasternak, płk prof. Jan Pietrasieński, ppłk rez. Zygmunt Kunkel,
ppłk Edward Mazur, ppłk Bernard Sawicki, mjr Zbigniew Kowalczuk, płk rez. Wojciech Kołodziej,
płk Krzysztof Tokarczyk. Przed trybuną od lewej Oficer wychowawczy por. Grzegorz Liszewski, Szef sztabu kpt. Grzegorz Walczak,
Szef służb technicznych mjr Marian Wiese, kwatermistrz mjr Władysław Woźniak.

Rok 1995 – 25 lecie dywizjonu. Dowódca 26 BR OP wyróżnił dowództwo
dywizjonu sygnetami oficerskimi, w imieniu dowódcy brygady jego zastępca
ppłk dypl. Bernard Sawicki wręczył wyróżnionym sygnety oficerskie.
Na pierwszym planie mjr Marian Wiese, mjr Władysław Woźniak,
kpt. Grzegorz Walczak, ppłk Andrzej Pasternak.

Rok 1997, zgrupowanie poligonowe w Nadarzycach.
Pamiątkowe zdjęcie dowódcy ppłk Andrzeja Pasternaka w pierwszym szeregu z żołnierzami
w drugim szeregu od lewej sierż. Marek Stępniewski, st. sierż. Aleksander Kasprzak, szef sztabu kpt. Grzegorz Walczak,
dowódca baterii ppor. Mariusz Żegnałek.

Rok 1999. Strzelania bojowe na CPSP USTKA – “OCELOT 99”.
Pamiątkowe zdjęcie dowódcy 40 dr OP – od lewej dowódca mjr Stefan Dymański, szef sztabu
kpt. Tomasz Koćwin, starszy oficer operacyjno – szkoleniowy por. Janusz
Ochmiński, oficer naprowadzania ppor. Marek Zmidziński.

Rok 1995 – 25 lecie dywizjonu. Poczet flagowy. Dowódca pocztu
ppor. Wojciech Burgahardt.

Rok 1999 – 30 lecie dywizjonu. Kadra dywizjonu.

Rok 1999 – 30 lecie dywizjonu. Szef OPL SP gen. bryg. Franciszek Żygis wraz z
dowódcą dywizjonu mjr. Stefanem Dymańskim oddają honory sztandarowi 26 BR OP.

Rok 1999 – 30 lecie dywizjonu. Dowódca dywizjonu mjr Stefan Dymański na trybunie z gośćmi honorowymi.

Rok 1999 – 30 lecie dywizjonu. Dowódca dywizjonu mjr Stefan Dymański na trybunie z gośćmi honorowymi – podniesienie flagi rodzaju wojsk.

Rok 1999 – 30 lecie dywizjonu. Dowódca dywizjonu mjr
Stefan Dymański otrzymuje wyróżnienie od Dowódcy 26 BR OP płk. dypl. Zbigniewa Parola.

Rok 1999 – 30 lecie dywizjonu. Widok trybuny i zaproszonych gości.

14.09.2007 w Międzyzdrojach odbyło się spotkanie po latach
tych którzy służyli w 40 dr OP, zdjęcie zbiorowe byłej kadry dywizjonu z małżonkami.

14.09.2007 w Międzyzdrojach odbyło się spotkanie po latach
tych którzy służyli w 40 dr OP, zdjęcie zbiorowe byłej kadry dywizjonu z małżonkami.

14.09.2007 w Międzyzdrojach odbyło się spotkanie po latach
tych którzy służyli w 40 dr OP, zdjęcie dowództwa dywizjonu z 1997 roku
w stopniach z tamtego okresu. Od lewej stoją były Zastępca dowódcy kpt. Artur
Świeboda, Dowódca dywizjonu ppłk Andrzej Pasternak, Kwatermistrz dywizjonu mjr Władysław
Woźniak, na siedząco Szef sztabu dywizjonu kpt. Grzegorz Walczak.
[ Do spisu treści ]
5.3. Obiekty 40. dr OP osiem lat po rozformowaniu.
Po ośmiu latach od rozformowania 40. dr OP, ppłk Grzegorz Walczak udał się w podróż
sentymentalną z aparatem fotograficznym w rejon stacjonowania dywizjonu. Jest jesień 2008 r., oto co zastał:

Rok 2008. Brama wjazdowa do byłego 40 dr OP w Kołczewie.

Rok 2008. Budynek sztabowy byłego 40 dr OP w Kołczewie.

Rok 2008. Budynek sztabowy byłego 40 dr OP w Kołczewie – kancelaria dowódcy.

Rok 2008. Budynek sztabowy byłego 40 dr OP w Kołczewie – kancelaria szefa sztabu.

Rok 2008. Budynek sztabowy byłego 40 dr OP w Kołczewie – kancelaria służby żywnościowej.

Rok 2008. Budynek koszarowy byłego 40 dr OP w Kołczewie.

Rok 2008. Stołówka żołnierska byłego 40 dr OP w Kołczewie.

Rok 2008. Stołówka żołnierska byłego 40 dr OP w Kołczewie.

Rok 2008. Wartownia byłego 40 dr OP w Kołczewie.

Rok 2008. Kantyna byłego 40 dr OP w Kołczewie.

Rok 2008. Plac apelowy i trybuna byłego 40 dr OP w Kołczewie.

Rok 2008. PKT byłego 40 dr OP w Kołczewie.

Rok 2008. PSO byłego 40 dr OP w Kołczewie.

Rok 2008. Remiza byłego 40 dr OP w Kołczewie.
Kolejne zdjęcia ppłk Grzegorz Walczak wykonał w lutym 2009 roku:

Rok 2009. Ukrycia SNR PZR S-75M byłego 40 dr OP w Kołczewie. Boksy dla kabin UW, AW, elektrowni polowych, SD itp. Z prawej strony widoczne wejście do części socjalnej zmiany dyżurnej.

Rok 2009. Ukrycia SNR PZR S-75M byłego 40 dr OP w Kołczewie. Wejście na SD dywizjonu.

Rok 2009. Ukrycia SNR PZR S-75M byłego 40 dr OP w Kołczewie. Wejście na SD dywizjonu i instrukcja.

Rok 2009. Ukrycia SNR PZR S-75M byłego 40 dr OP w Kołczewie. Wejście do pomieszczeń socjalnych zmiany dyżurnej.

Rok 2009. Magazyn zapasowych części zamiennych (ZIP) baterii startowej 40 dr OP w Kołczewie.

Rok 2009. Stanowisko dowodzenia baterii technicznej 40 dr OP w Kołczewie.

Rok 2009. Stanowisko nr 4 baterii technicznej 40 dr OP w Kołczewie. Budynek przeznaczony był do montażu i zbrojenia rakiet.
[ Do spisu treści ]
5.4a. Obiekty 40. dr OP jedenaście lat po rozformowaniu.
Bomb. rez. Zbigniew Perliński (na zdjęciu obok)
służbę wojskową pełnił w latach 1975-1977 (pobór jesień - 1975) w 40. dywizjonie rakietowym OP m. Kołczewo (JW 4048)
na stanowisku pierwszego numerowego baterii startowej.
Bomb. rez. Zbigniew Perliński obecnie mieszka w Koninie. 26 czerwca 2011 roku odwiedził byłe obiekty dywizjonu w Kołczewie.
Przy okazji uwiecznił na fotografiach stan obecny obiektów byłego dywizjonu. Za komentarz do zdjęć niech posłużą
trzy zdania z Jego maila: “Obszedłem cały teren. Nie spotkałem żadnej ochrony ani nikogo
kto by się tym terenem interesował. Widok rzeczywiście jest przerażający”.
Oto kilka wybranych zdjęć, wszystkie nadesłane zdjęcia (50 szt.) można zobaczyć w Galerii foto WRiA.PL
w albumie “Obiekty 40. dr OP m. Kołczewo”
.
Stołówka żołnierska w 40. dr OP m. Kołczewo - 2011 rok.
.
Budynek sztabu 40. dr OP m. Kołczewo - 2011 rok.
.
Tylna fasada budynku koszarowego 40. dr OP m. Kołczewo - 2011 rok.
.
Tyle zostało z kantyny 40. dr OP m. Kołczewo - 2011 rok.
.
Rozdzielnia wysokiego napięcia 40. dr OP m. Kołczewo - 2011 rok.
Więcej zdjęc (50 szt.) można zobaczyć w Galerii foto WRiA.PL
w albumie “Obiekty 40. dr OP m. Kołczewo”
Jeszcze dwa historyczne zdjęcia od bomb. rez. Zbigniewa Perlińskiego z okresu
funkcjonowania dywizjonu. Jest Wigilia 1976 roku:
.
Wigilia - 1976 w 40. dr OP m. Kołczewo.
.
Wigilia - 1976 w 40. dr OP m. Kołczewo. Oficer
dyżurny por. Tadeusz Walus w otoczeniu żołnierzy służby zasadniczej.
[ Do spisu treści ]
5.4b. Zdjęcia bomb. rez. Jana Grocholewskiego.
Kolejne żołnierskie zdjęcia udostępnił bomb. rez. Jan Grocholewski, rocznik 1975/1977.
Służbę zaczynał w CSSWRiA Bemowo Piskie od 10.1975r. do 03.1976. Następnie dostał przydział
do 40. dr OP m. Kołczewo, gdzie służył do końca służby jako operator aparatury elektronicznej.
.
W kabinie UW stacji naprowadzania rakiet 40. dr OP m. Kołczewo.
.
W kabinie UW stacji naprowadzania rakiet 40. dr OP m. Kołczewo.
.
Broń osobista - rok 1977.
.
Wigilia w 40. dr OP m. Kołczewo.
[ Do spisu treści ]
5.4c. Zdjęcia Pawła Ignaczaka.
Czas robi swoje, dywizjon ugina się pod naporem przyrody i nie tylko. Oto trzy zdjęcia wykonane
w maju 2014 roku przez pana Pawła Ignaczaka.
.
Obiekt sztabowo-koszarowy 40. dr OP m. Kołczewo - rok 2014.
.
Magazyn rakiet w 40. dr OP m. Kołczewo - rok 2014.
.
Stanowisko nr 4 (montaż i zbrojenie rakiet) baterii technicznej 40. dr OP m. Kołczewo - rok 2014.
[ Do spisu treści ]
5.5. Spotkanie po latach – 18.09.2009 r.
40 dr OP w 2009 r. obchodziłby 40 lat swojego istnienia i nie mineło to bez echa. 18.09.2009 w jubileusz
powstania dywizjonu odbyło się “Spotkanie po latach” kadry, pracowników wojska i sympatyków
40. dr OP w Kołczewie.
Zobaczmy jak wyglądało spotkanie w hotelu “Vestina” w Międzyzdrojach.
W spotkaniu brało udział 100 osób.
Autor foto–reportażu Zbigniew Przęzak i Grzegorz Walczak. Zdjęcia: kpt. Józef Hahuła. [ Zobacz więcej ]
[ Do spisu treści ]
5.6. Inne dokumenty i fotografie.
W dniach od 12 do 18 czerwca 1980 r. odbyło sie ćwiczenie z Wojskami Obrony Powietrznej
państw sygnatariuszy Układu Warszawskiego p.k. “GRANIT’80”. W ramach
ćwiczenia odbyły się (między innymi) pokazy pracy bojowej baterii technicznej 38 i 40 dr OP.
Podczas pokazu prezentowano elaborację rakiet z magazynów nr 7 i zapoznawano z budową i
zasadami eksploatacji naczep PS–6R przeznaczonych do przechowywania rakiet PZR S–75M
Wołchow. Naczepy zostały zaprojektowane w Wojskowej Akademii Technicznej.

Na zdjęciu od lewej: gen. bryg. Władysław Honkisz – zastępca
dowódcy WOPK ds. politycznych, dwaj generałowie radzieccy, gen. bryg. Marian Bondzior – dowódca
2 KOPK, gen. bryg. Andrzej Rybacki – zastępca dowódcy WOPK ds. liniowych,
kpt. Lech Ziółkowski – dowódca baterii technicznej 40 dr OP, gen. płk Iwan Pierwow –
Szef OPL Układu Warszawskiegi, ppłk Wojciech Kołodziej – dowódca 40 dr OP, ppłk Stefan Bartczak –
szef sztabu 26 BR OP i chor. Zdzisław Kruszewski – dowódca plutonu montażu i zbrojenia rakiet.
Na pierwszym planie żołnierze służby zasadniczej – obsługa montażu rakiet w magazynie nr 7.
Foto: Z archiwum mjr. rez. Eugeniusza Heinricha.
Na dzień 2 września 2021 roku stan dywizjonu, wg relacji Marcina Cieślaka, jest następujący:
Idąc od północnego-zachodu widać pozostałości schronów i chyba stacji transformatorowej.
Wygląda na to, że część radiotechniczna i startowa nie zmieniła się w ciągu ostatnich lat.
Idąc dalej w stronę bramy wjazdowej - z części koszarowej nie zostało już nic, nie ma też budynku PKT.
Zdjęcie placu na którym kiedyś stał budynek sztabowo-koszarowy
dywizjonu. Autorką zdjęcia jest Sabine Weis. Zdjęcie wykonane 02.09.2021r. na prośbę Marcina Cieślaka.
Za to są równo poukładane góry gruzu posortowane według rodzaju, np. oddzielnie są złożone żelbetowe
słupy ogrodzenia, elementy ceglane, jest sterta części samochodowych. Wygląda na to, że rozbiórka jest
wykonywana profesjonalnie a we wsi mówi się, że na terenie byłego dywizjonu powstanie być może hotel.
Jest szansa na uprzątnięcie terenu. To chyba jednak lepszy los, niż przygnębiająca ruina...
6. Bibliografia:
1. W rozdziałach 1 – 4. wykorzystano obszerne fragmenty z broszury zredagowanej
przez J. Popławskiego i M. Zajączkowskiego z okazji XXX-lecia 40. dr OP.
|