75. dywizjon rakietowy Obrony Powietrznej
m. Gliwice (Przezchlebie)

( Jednostka Wojskowa 1966 )

W 1978 r., na podstawie zarządzenia szefa Sztabu Generalnego WP nr 021/Org. z dnia 30 marca 1978 r., 1. Dywizja Artylerii OPK wzmacnia swoje możliwości bojowe formując cztery nowe dywizjony S–125 Newa, w tym 75. dr OP m. Gliwice.

W okresie 02.05 - 01.08.1978 roku obsługi przyszłego dywizjonu uczestniczą w kursie przeszkolenia na przeciwlotniczy zestaw rakietowy S-125 Newa w CSS WRiA m. Bemowo Piskie.

Dywizjon oficjalnie rozpoczyna funkcjonować 01.08.1978 roku. Pierwszym dowódcą dywizjonu został mjr Rudolf Ryncarz. Miejsce dyslokacji: m. Gliwice, strefa ogniowa m. Przyschlebie.

Dywizjon otrzymał w 1978 roku przeciwlotniczy zestaw rakietowy S-125 Newa (wyrzutnie dwubelkowe) z dywizji warszawskiej.

Miejsce 75. dr OP m. Gliwice (Przezchlebie) w ugrupowaniu bojowym 13 DA OPK - rok 1978.
SD i SNR: 50°22’28.17”N 18°39’43.92”E
 

W okresie od 07.05 do 22.05.1979 dywizjon przebywał na zgrupowaniu poligonowym przed strzelaniami bojowymi w rejonie lotniska ówczesnego 39. plm OPK m. Mierzęcice.

Pierwsze strzelania bojowe, na poligonie w Aszułuku w byłym ZSRR, dywizjon odbył w czerwcu 1980 roku, dowódca ppłk Rudolf Ryncarz, ocena 4,76. Kolejne strzelania bojowe dywizjon odbył w roku:

• 1984 - Aszułuk, dowódca kpt. Wiesław Wolak, ocena 4,75;
• 1993 - Ustka - Karat’93, dowódca mjr Jerzy Andrzejak, ocena 5,00;
• 1996 - Ustka, dowódca mjr Jerzy Andrzejak, ocena 4,83;
• 2002 - Ustka, dowódca mjr Ireneusz Zaguła, ocena 3,80;
• 2010 - Ustka, ćwiczenie “Pustułka’2010”.

24 czerwca 1988 roku dywizja zostaje przeformowana, od tego dnia, dywizjon podlega dowódcy 1. Brygady Artylerii OPK m. Bytom ( w 1991 r. zmieniono kolejny raz nazwę brygady na 1. Brygadę Rakietowa OP).

Wiosną 2001 roku, sprzęt 75. dr OP zostaje przegrupowany do m. Toszek. W czerwcu 2001 roku, na stanowiska ogniowe po 75. dr OP m. Przezchlebie, zostaje przegrupowany sprzęt 14. dr OP m. Woźniki Śląskie, sztab i koszary do m. Gliwice.

W 2002 roku 75. dr OP został przezbrojony na zmodernizowany PZR S-125 Newa-SC.

Dla upamiętnienia daty sformowania 75. dr OP w Gliwicach, Minister Obrony Narodowej decyzją nr 115/MON z dnia 10.04.2006 r., ustanowił doroczne Święto 75. dr OP w dniu 1 sierpnia.

Decyzją nr 125/MON z dnia 10.04.2006 r., Minister Obrony Narodowej wprowadził do użytku odznakę pamiątkową i oznakę rozpoznawczą 75. dr OP.

W maju 2010 roku, na terenie Centralnego Poligonu Lotniczego w Nadarzycach, odbył się trzeci turnus zgrupowania dywizjonów. Celem zgrupowania było doskonalenie umiejętności Zespołu Dowodzenia SD Brygady i obsług bojowych dywizjonów w organizacji wykrywania i zwalczania celów niskolecących. W zgrupowaniu brały udział: 14., 73. i 75. dr OP. Celem zgrupowania było także przygotowanie dywizjonów brygady do strzelań bojowych na poligonie w Ustce w ramach ćwiczenia “Pustułka’2010”.

1 lipca 2011 r. w Sali Tradycji 1. BR OP, dowódca 75. dr OP ppłk Dariusz Stefański złożył dowódcy 1. BR OP gen. bryg. Andrzejowi ŁOSIŃSKIEMU swój ostatni meldunek o rozformowaniu, z dniem 30.06.2011 r., 75. dywizjonu rakietowego OP.

Zgodnie z postanowieniami ujętymi w “Planie zamierzeń organizacyjnych i dyslokacyjnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej na 2010 r. oraz głównych kierunkach zmian organizacyjnych na 2011 r.”, dywizjony 1. ŚBR OP zostały przeznaczony do rozformowania. Zgodnie z decyzją ministra obrony narodowej nr Z-37/Org./P1 z dnia 27 maja 2010 r. w sprawie zmian organizacyjnych w Siłach Powietrznych, na bazie części środków etatowych rozformowanych dywizjonów, w tym i 75. dr OP, z dniem 01 lipca 2011 r. sformowane zostały 34. dr OP m. Bytom i 35. dr OP m. Skwierzyna.

Dowódcy dywizjonu:

– ppłk Rudolf Ryncarz	od 1978 do 1983;
– mjr Wiesław Wolak	od 1983 do 1985;
– ppłk Michał Janda	od 1985 do 1991;
– ppłk Jerzy Andrzejak	od 1991 do 1998;
– ppłk Ireneusz Zaguła	od 1998 do 2004;
– ppłk Dariusz Stefański	od 2004 do 2011.

[ Do spisu treści ]

Jak wyglądają obiekty byłego dywizjonu w Gliwicach (Przezchlebie)? Niestety brak w archiwum autora zdjęć obiektów czy osób związanych z dywizjonem. Może osoby służące kiedyś w dywizjonie podzielą się swoimi wspomnieniami i dokumentami?

[ Do spisu treści ]